Preoperatif anksiyete BATHE metodu ile azalır mı?
Pınar Ayvat1, Derya Arslan Yurtlu1, Yasemin Işık1, Uğur Özgürbüz1, Fatma Güntürkün2, Kaan Katırcıoğlu1, Mehmet Kızılkaya1
1İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anestezi Kliniği 2Dokuz Eylül Üniversitesi, İstatistik Bölümü
GİRİŞ-AMAÇ: Preoperatif anksiyete sık rastlanan bir durumdur ve nedenleri arasında anesteziye bağlı endişeler önemli yer tutar. Preoperatif anestezi muayenesinin en önemli hedeflerinden birisi anksiyetenin giderilmesidir. Kaygıyı ölçen testlerden biri olan STAİ, bu alanda yaygın kullanıma sahiptir. BATHE görüşme tekniği ise, hasta-hekim ilişkisini güçlendiren kısa terapötik görüşme tekniklerinden bir tanesidir. BATHE; Background (arka plan), Affect (etki), Trouble (sorun), Handling (kullanma) ve Empathy (empati) başlıklarını içeren soruların baş harflerinden oluşur. BATHE metodu görüşmeyi yapan doktorun anahtar soruları sormasına ek olarak hastanın görüşünü içine alan empatik bir ifade gerektirir. Bu çalışmanın amacı preoperatif muayene için anestezi polikliniğine gelen hastalardaki anksiyeteyi azaltmak amacıyla, standart anamnez alma yöntemi ile BATHE yönteminin karşılaştırılmasıdır. GEREÇ-YÖNTEM: Kapalı zarf randomizasyon yöntemi ile hastalar ‘bathe grubu’ ve ‘kontrol grubu’ olarak ikiye ayrıldı. Demografik verileri ve muayene öncesi kaygısı (STAI-1) kaydedildi. İki farklı anestezi hekimi tarafından muayene edilen hastalara sonrasında memnuniyet ve kaygı (STAI-2) soruları yöneltildi. BULGULAR: 463 hastanın STAI-1 ortalaması 37.7, STAI-2 ortalaması 34.5 idi. Kaygı düzeyi kadınlarda, eğitim düzeyi 12 yılın altındakilerde ve asgari ücret alanlarda yüksekti. Memnuniyet; yaş, gelir düzeyi ve evli olmak ile pozitif korelasyon gösterirken, kaygı düzeyi ile negatif korelasyon göstermekteydi. Geçmişteki anestezi deneyimi ve doktorun meslekteki tecrübesi, kaygıyı azaltmaya ve memnuniyete etki etmiyordu. Giriş anksiyetesi ve memnuniyet düzeyi yüksek olan hastaların görüşmeden daha fazla yarar sağladığı görüldü. BATHE grubunda muayene öncesi ve sonrası arasındaki fark anlamlı olarak yüksekti(p:0.00), memnuniyet ise yüksek çıkmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı değildi. TARTIŞMA: Stuart ve lieberman tarafından geliştirilen BATHE yönteminin onbeş dakika içinde uygulanabildiği ve medikal tedavinin kalitesini arttırdığı belirtilmektedir. BATHE’nin bir psikoterapi işlemi olduğu; anksiyete, depresyon ya da durumsal stres bozukluklarında kullanılabileceği bildirilmiştir. BATHE yönteminin hasta memnuniyetini arttırdığını gösteren yayınlar da mevcuttur. Preop anksiyete üzerine etkisini inceleyen ilk araştırma olan çalışmamızda, anestezi polikliniğinde rahatlıkla uygulanabileceği ve preop anksiyeteyi azaltmak için kullanılabileceği kanaatine vardık.
|