Ultrason kılavuzluğunda fiberoptik bronkoskop yardımlı perkütan trakeostomi açılması
Onur Balaban, Kasım İlker İtal, Tayfun Aydın
Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, Kütahya
Giriş/AMAÇ: Trakeostomi, açık cerrahi ya da perkütan teknikle yapılabilir. Kliniğimizde ultrason (US) eşliğinde, fiberoptik bronkoskopi yardımı ile açtığımız perkütan trakeostomi olgusunu sunmak istedik. OLGU: Yoğun bakım ünitesinde 12 gündür çıkan aort disseksiyonu nedeniyle takip edilen 71 yaşında bilinci kapalı ve mekanik ventilatörde takip edilen olguya trakeostomi açılması planlandı. Önce boyun anterior bölgesi US probu longitudinal tutularak incelendi. Daha sonra sagittal planda US probu hafif paramedian iken tiroid kıkırdak, krikoid kıkırdak ve trakea kıkırdak halkaları görüntülendi. Trakeostominin yapılacağı 2. ve 3. kıkırdak halkaları belirlenip aralarındaki boşluk, insizyon ve iğne giriş yeri olarak işaretlendi. İnsizyon bölgesinde damarsal oluşum olup olmadığına US ile bakıldı. Daha sonra ultrason probu transvers planda iken US ile işaretlenmiş iğne giriş yeri doğrulandı. Olguya 3 mg. midazolam ve 40 mg. roküronyum yapıldıktan sonra entübasyon tüpü vokal kordlara kadar geri çekildi. Ultrasonla işaretlenen yerden yapılan lokal anestezi ve insizyondan sonra, perkütan trakeostomi iğnesi ile devamlı aspire edilerek ilerlendi. Hava aspirasyonunun başladığı noktada plastik mandren iğnenin üzerinden trakeaya itildi. Plastik mandrenin içinden klavuz tel ilerletilmesi aşamasında ise fiberoptik bronkoskopla entübasyon tüpünden girilerek klavuz telin trakeanın içinde olduğu doğrulandı. İşlem komplikasyonsuz tamamlandı. İşlem esnasında hastanın ventilasyonu devam etti. Toplam işlem süresi 12 dakika, ultrasonografi süresi 2 dakika, bronkoskopi süresi 1 dakika idi. TARTIŞMA: Perkütan trekeostomi uygulamaları cerrahi trakeostomiye göre daha kısa süren, daha az invaziv bir işlemdir. Klasik olarak perkütan trakeostomide iğne giriş yeri anatomik işaret noktalarına göre belirlenir. İğne giriş yerinin US ile görüntülenmesi sayesinde kesin olarak belirlenmesi mümkündür. Ayrıca ultrasonla, giriş yerindeki damarsal oluşumlar belirlenerek olası damar hasarları önlenebilir. Klavuz telin fiberoptik bronkoskopi eşliğinde yerleştirilmesi ve trakeada olduğunun doğrulanması ile, trakea dilatasyonu sırasında gelişebilecek ciddi komplikasyonlar önlenebilir. Bu iki yöntemin birleştirilmesi sayesinde işlem süresinde sadece 3-4 dakikalık bir uzama ile güvenle perkütan trakeostomi açılabilir. SONUÇ: Ultrason ile beraber bronkoskopi klavuzluğunda başarılı ve güvenli perkütan trakeostomi uygulaması yapılabilir.
|