Laparoskopik Kolesistektomide Peroperatif Yapılan Steroidin ve Cerrahi Stressin Diyabetik ve Non Diyabetik Hastada Kan Şekerine Etkisi
Duygu Demiriz Gülmez, Osman Ekinci, Asu Özgültekin Özger
Haydarpaşa Numune Eğitim Araştırma Hastanesi,Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, İstanbul
GİRİŞ-AMAÇ: Günümüzde sıklıkla kullanılan bazı ilaçlar daha önce diyabeti bulunmayan kişilerde hiperglisemiye neden olmakta, bilinen diyabetiklerde ise glisemik kontrolün bozulmasına yol açmaktadır. Bu ilaçların başında gelen glukokortikoidlerin, postreseptör mekanizmaları etkileyerek periferik ve kısmen hepatik insülin duyarlılığını azalttığı ve kan şekeri regülasyonunu bozduğuna dair çalışmalar mevcuttur. Biz de çalışmamızda laparoskopik kolesistektomi operasyonu geçiren hastalarda peroperatif yapılan deksametazonun diyabetik ve diyabetik olmayan hastalarda kan şekeri üzerine etkisini karşılaştırmayı amaçladık. YÖNTEM: Hastanemiz ameliyathanesinde laparoskopik kolesistektomi yapılan 18-70 yaş arası 100 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar diyabetes mellitus tanısı olması (DM) ve olmamasına göre (ND) 50’şer kişilik iki gruba ayrıldı. Son 6 ay içinde steroid kullanım öyküsü olanlar, kontrolsüz diyabeti olanlar ve 2 saatten fazla süren operasyonlar çalışma dışı bırakıldı. Hastaların preoperatif parmak ucu ken şekerlerine bakıldı ve standart genel anestezi uygulandı. İndüksiyon sırasında 8 mg iv deksametazon yapılarak 30. Dk ve 120. Dk kan şekerleri ölçülerek kaydedildi. BULGULAR: Hastaların dermografik bulguları arasında fark yoktu. DM grubunun indüksiyon öncesi, enjeksiyon sonrası 30. Dk ve 120. Dk kan şekeri değerleri ND grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0,05). DM grubunun 30. Dk da ölçülen kan şekerindeki yükselme istatistiksel olarak anlamlı değil iken (p>0,05) 120. Dk daki yükselme anlamlı bulundu (p<0,05). ND grubunda ise hem 30. Dk hem de 120. Dk da ölçülen kan şekerlerindeki yükselme anlamlıydı (p<0,05). Ancak ND grubunda 30. Dk kan şekerleri ortalaması 111,14 mg/dL ile istatistiksel olarak anlamlı olsa da klinik olarak anlamlı değildi. Tartışma ve SONUÇ: Cerrahi stres ile birlikte peroperatif çeşitli nedenlerle yapılan steroid hem diyabetik hem de non-diyabetik hastalarda hiperglisemiye neden olmaktadır. Çalışmamızda hiperglisemik etkinin 120. Dk da anlamlı olarak görüldüğünü gözlemledik. Bu nedenle herhangi bir sebeple peroperatif steroid enjeksiyonu yapılan hastalarda, özellikle non-diyabetik hastalarda rutin kan şekeri takibinin olmadığı düşünülürse, en az 1 kez postoperatif kan şekeri kontrolü yapılmasını önermekteyiz.
|