Bilateral Femur Fraktürü ve Yağ Embolisi
İlkay Bayar1, Tayfun Sügür1, Gökalp Soykam1, Ali Sait Kavaklı1, Kerem İnanoğlu1, Bilge Karslı2
1Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Antalya
2Akdeniz Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Antalya
Giriş/Amaç Yağ Embolisi Sendromu (YES) genellikle büyük kemik kırıkları sonrası veya ortopedik cerrahiden sonraki 24-72 saat içinde görülür; mental değişiklikler, peteşi, solunum yetmezliği ile kendini belli eder. Olgu Trafik kazası nedeniyle gelen 18 yaşında erkek hastada, şuur konfü, bilateral femur diafiz parçalı kırığı, bilateral patella kırığı, sol talus kırığı mevcuttu. GKS:8 olan hastanın beyin, toraks tomografilerinde iskemi ve kanama yönünde bulgu saptanmadı. ASA IIE olarak genel anestezi ile operasyona alınan ve operasyonda stabil seyreden hasta, entübe şekilde yoğun bakıma çıkarıldı. Hastada boyun ve göğüs bölgesinde peteşiler gelişmesi ve preoperatif bilinç bulanıklığı da dikkate alınarak yağ embolisi düşünüldü. Beyin MR’da şüpheli oksipital iskemi olması üzerine düşük molekül ağırlıklı heparin (DMAH) tedavisine asetilsalisilk asit (ASA) eklendi. Postop 1.gün kan gazı değeri pH:7.38, pCO2: 32 mmHg, pO2: 136 mmHg, HCO3:21.4 olması üzerine ekstübe edildi. Ekstübasyon sonrası GKS: 9 olan hastanın postop ikinci gün muayenesinde GKS:13 olarak değerlendirildi. Postop üçüncü gününde genel durum iyi, bilinç açık olarak ortopedi servisine sevk edildi. Tartışma/Sonuç Uzun kemik kırıklarından sonra görülen YES, bilinç bulanıklığı, solunum sıkıntısı ve peteşiyal döküntüler ile seyreder. Klinik bulgular 24–72 saat arasında başlar. Peteşiyal döküntüler olguların %60’ından fazlasında görülmektedir. Genellikle konjunktiva, oral mukoza, vücudun üst tarafında, özellikle boyun ve aksillada yerleşmektedir(4). YES için spesifik labarotuar testi yoktur(5). Tanıda en sık kullanılan Gurd'un majör ve minör tanı kriterleridir. Major kriterler; aksiller veya subkonjunktival peteşiler, solunumsal yetmezlik ve serebral tutulumdur. Minör kriterler 39,4°C’den yüksek ateş, 110 atım/dk’dan fazla nabız sayısı, retinal değişiklikler, idrarda yağ bulunması, açıklanamayan hematokrit ve trombosit düşüşü, artmış sedimantasyon, oligüri/anüri ve sarılıktır. Tanı için en az iki majör veya bir majör ve dört minör kriter bulunmalıdır(6). Mortalite %8 (9) olan YES’de kırığın erken stabilizasyonu, sıvı elektrolit dengesi ve hipoksinin giderilmesi önemlidir. Spesifik tedavide heparin önerilmekle birlikte (5) profilaktik ve tedavi amaçlı düşük/yüksek doz steroid uygulaması tartışmalıdır(7,8). Bu nedenle vakamızda steroid kullanılmamıştır.
|