PROPOFOL ENJEKSIYON AĞRISI: LOKAL ISITMA VE LOKAL SOĞUTMANIN ETKISININ RANDOMIZE, KONTROLLÜ ÇALIŞMAYLA KARŞILAŞTIRILMASI
S.KÖSEOĞLU
1, A.CEYHAN
1, H.YARKANUYSAL
1, F.YÜCEL
1, B.DİKMEN
1
SB ANKARA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON KLİNİĞİ 1
Propofolün enjeksiyon ağrısını önlemek amacıyla çeşitli ilaçlar ve teknikler önerilmiştir (1). Propofolün ısıtılmasının yada lokal ısıtmanın, ağrıyı azaltmada etkin olduğu bildirilmiş olmasına rağmen (2) henüz lokal soğutmanın etkisi çalışılmamıştır. Bu çalışmada propofole bağlı oluşan ağrıda lokal ısıtma ve lokal soğutmanın etkisini araştırmayı amaçladık.
Bu prospektif, tek kör çalışmaya, 18-65 yaş arası, elektif cerrahi geçirecek 120 hasta dahil edildi. Hastalar randomize olarak 3 eşit gruba ayrıldı. Grup I (Kontrol)’de; hastalara herhangi bir işlem uygulanmadı. Grup II’de; +40°C`lik ısı, Grup III’de ise +2-4°C`lik soğuk 2 dakika boyunca ilacın uygulanacağı intraketin takılı olduğu ven trasesine ilaç verilmeden önce uygulandı. Her bir hastaya propofol 2,5 mg/kg dozunda ve 1 dk’dan uzun sürede enjekte edildi. Propofol enjeksiyonu esnasındaki ağrı skoru 5 değerli VRS (Verbal Rating Scale) skoru kullanılarak kaydedildi.
Sürekli değişkenlerin dağılımının normale yakın dağılıp dağılmadığı Shapiro Wilk testi ile araştırıldı. Gruplar arasında ortalamalar yönünden istatistiksel olarak anlamlı farkın olup olmadığı Tek Yönlü Varyans Analizi ile değerlendirildi. Nominal değişkenler Pearson’un Ki-Kare ya da Fisher’in Kesin Sonuçlu Ki-Kare testi ile incelendi.
Demografik veriler gruplar arasında benzerdi. Lokal ısıtma grubunda (Grup II) 40 hastadan 21’inde hiç ağrı yakınması olmazken, lokal soğutma grubunda (Grup III) 9, kontrol grubunda ise (Grup I) 7 hastanın ağrı yakınması olmadı (p=0,006), (p<0,05). Ciddi ağrı yakınması olan hasta sayısında da lokal ısıtma grubu ile kontrol grubu arasında anlamlı farklılık saptandı. Lokal ısıtma grubunda hiçbir hasta ciddi ağrı tariflemezken, kontrol grubunda 6 hastanın ciddi ağrı yakınması oldu (p<0,05). Propofol enjeksiyon ağrısının sıklığı (ağrı skoru 1, 2, 3, 4 olan hastalar); Grup II’de (%47.5), Grup III (%77.5) ve Grup I (%82.5)’le karşılaştırıldığında düşük bulundu (p= 0.006), (p= <0,001). Ağrı sıklığı açısından Grup I ve III arasında anlamlı farklılık bulunmadı.
Propofol enjeksiyonu öncesi lokal ısıtma uygulaması propofole bağlı ağrıyı etkin bir şekilde azaltırken lokal soğutmanın hiçbir etkisi olmamıştır.
1. Jalota L, Kalira V, George E, Shi YY, Hornuss C, Radke O, Pace NL, Apfel CC: Perioperative Clinical Research Core. Prevention of pain on injection of propofol: systematic review and meta-analysis. BMJ 2011:15;342:d1110.doi: 10.1136/bmj.d1110. Review.
2. Lee SK, Lee SJ, Kil HY, Yoon YJ: Pain on injection of propofol: The effect of injactate temperature. Korean J Anesthesiol 1996; 30 (4) 456-60.
|