ANESTEZİ SIRASINDA HİPEROKSİNİN OKSİDATİF STRES VE ANTİOKSİDAN YANIT ÜZERİNE ETKİSİ
G.KOKSAL
1, Y.DİKMEN
1, E.ERBABACAN
1, S.ÜRKMEZ
1, F.ALTINDAŞ
1, S.AYDIN
2, M.ERDİNÇ
2
CERRAHPASA TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 1
CERRAHPASA TIP FAKÜLTESİ BİOKİMYA AD 2
Çalışmanın amacı, abdominal
cerrahi için anestezi uygulaması sırasında, hastalara uygulanan 0,4 ve 0,8 FiO2’nin
(hiperoksi) plazma ve bronkoalveolar lavajda (BAL) oksidatif stres
(malondialdehit-MDA) ve antioksidan (superoksit dismutaz-SOD) yanıt üzerine
olan etkilerini karşılaştırmaktır.
Kronik hastalığı bulunmayan, abdominal
cerrahi geçirecek, ASA I-II, 20-40 yaş, 60-80 kg arası 40 hasta çalışmaya dahil
edildi. Anestezi indüksiyonu 1,5 mg/kg propofol ve 0,6 mg/kg rokuronyum, 001
µg/kg/saat remifentanil, 0,8 FiO2
Hava/O2 karışımı ile sağlanarak entübasyon yapıldı. Entübasyonu
takiben ve ekstübasyondan 10 dakika önce, endotrakeal tüp içinden 20 mL %0,9’luk
NaCl verilerek mini-BAL (BMDA1,BMDA2,BSOD1,
BSOD2 ölçümleri için) yapıldı, plazma örnekleri (BDA1,MDA2,SOD1,SOD2)
için kan alındı. Hastalara ilk mini-BAL örneğinin alınmasının ardından basınç
kontrollü modla, inspirasyon basıncı ETCO2:35-40 mmHg olacak şekilde
ayarlanarak, PEEP: 6cmH2O ile mekanik ventilasyona başlandı.
Sonrasında Grup 1’e FiO2: 0,8, Grup 2’ye ise FiO2:0,4
ile ventilasyona devam edildi. Anestezi idamesinde %1-2 sevofluran, 0,05
µg/kg/dk remifentanil kullanıldı. İstatiksel değerlendirmede “eşlendirilmiş” ve
“eşlendirilmemiş t-testi” kullanıldı.
Grup içi karşılaştırmalarda SOD1
değerleri SOD2’den düşük bulundu(p<0.001), Grup 1’in ve
Grup 2’nin BSOD2 değeri BSOD1 değerinden yüksek bulundu(p<0.001),
MDA2 değerleri MDA1 değerlerinden yüksek bulundu(p<0.05),
BMDA1 değerleri, BMDA2 değerlerinden düşük bulundu(p<0.001).
Gruplar arası karşılaştırmada SOD2 değerleri Grup 2’de Grup 1’e göre
yüksek bulundu(p<0.001). Gruplar arası karşılaştırmada MDA2 ve
BSOD2 değerleri arasında fark bulunmadı. Gruplar arası BMDA1,
BMDA2 değerleri Grup 1’de Grup 2’ye göre yüksek bulundu (sırasıyla,p=0.03,
p<0.0001).
Anestezi sırasında mekanik
ventilasyon ile %21’in üzerindeki oksijen uygulamaları oksidatif stresi ve
antioksidan yanıtı arttırmaktadır. İki saatlik anestezi uygulamalarında bu stres
ve yanıtı akciğer dokusunda (lokal) daha fazladır. Bronkoalveoler lavajdaki MDA
ve SOD ölçüm sonuçlarımız da bunu desteklemektedir. Hastalara mekanik
ventilasyon ile uyguladığımız FiO2 arttıkça oksidatif stres artmakta
fakat koruyucu mekanizma olan antioksidan cevap aynı hızla artmamaktadır.
Sonuç olarak; anestezide mekanik
ventilasyon uygulamalarımızda yüksek FiO2 değerleri (hiperoksi) oksidatif
stresi arttırmakta bu artış bronkoalveolar bölgede daha fazla olmaktadır.
Antioksidan cevap dengesi ise negatif olarak bozulmaktadır.
|