Streptozotosin ile Diyabet Oluşturulan Sıçanlarda Alt Ekstremite İskemi/Reperfüzyon Hasarında Deksmedetomidinin Böbrek Üzerine Etkileri
Meral Erdal Erbatur1, Şaban Cem Sezen2, Aslıhan Cavunt Bayraktar3, Mustafa Arslan1, Mustafa Kavutçu3, Muhammed Enes Aydın1
1Gazi Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Ankara
2Kırıkkale Üniversitesi, Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı, Kırıkkale
3Gazi Üniversitesi, Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı, Ankara
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı diyabet oluşturulan sıçanlarda alt ekstremite iskemi-reperfüzyon (I/R) modelinde iskemi öncesi uygulanan deksmedetomidinin böbrek üzerine koruyucu etkilerini araştırmaktır. METOD: Etik kurul onayı alındıktan sonra, yirmi dört tane Wistar rat randomize olarak dört gruba ayrıldı (n=6). Kontrol (grup K), diyabet-kontrol (grup D-K), diyabet-I/R (grup DM-I/R), diyabet-I/R-deksmedetomidin (grup D-I/R-D). Diyabet gruplarına 55 mg/kg streptozotosin tek doz intraperitoneal olarak uygulandı. 72. saat kan şekeri 250 mg/dl ve üzerinde saptananlar diyabetik olarak kabul edildi ve 4 hafta sonunda tüm gruplara anestezi altında laparotomi uygulandı. Grup K ve D-K’da başka bir işlem yapılmadı. Grup DM-I/R’ da infrarenal abdominal aortaya sırayla klemp konup kaldırılması ile 2 saatlik periyodlarla I/R uygulandı. Grup DM-I/R-D’ de iskemiden 30 dk önce intraperitonel 100 μg/kg deksmedetomidin uygulandı. Reperfüzyon dönemi bitiminde böbrek dokusu biyokimyasal ve histopatolojik incelemeler için alındı. BULGULAR: D-I/R grubundaki Tiyobarbitürik asit reaktif substans (TBARS), Süperoksid dismutaz (SOD), Nitrik oksit sentaz (NOS), Katalaz (CAT) ve Glutatyon-S transferaz (GST) düzeyleri kontrol ve diyabet kontrol gruplarına göre anlamlı derecede yüksek bulundu. Deksmedetomidin grubunda TBARS, NOS, CAT ve GST düzeyleri D-I/R grubundaki düzeylere göre anlamlı olarak düşüktü. Histopatolojik olarak incelendiğinde; DM-I/R grubunda, glomerüler vakuolizasyon (GV), tubüler dilatasyon (TD), vasküler vakuolizasyon ve hipertrofi (VVH), tubüler hücre dejenerasyonu ve nekroz (THDN), tubüler hyalin silindirler (THS), lenfosit infiltrasyonu (Lİ) ve tubüler hücre dökülmesi (THD) kontrol grubuna göre anlamlı arttığı görülmüştür. Ayrıca D-I/R grupta görülen GV, VVH ve THS hasarının deksmedetomidin ile tedavi edilen grupta istatistiksel olarak anlamlı azalma olduğu görüldü. SONUÇ: Bu sonuçlar iskemiden 30 dk önce 100 μg/kg olarak uygulanan deksmedetomidinin diyabet oluşturulan ratlarda alt ekstremite I/R hasarında böbrekleri koruyucu etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
|