SIÇAN DİZ OSTEOARTRİT MODELİNDE EKLEM İÇİ OZON VE HYALÜRONİK ASİTİN TERAPÖTİK ETKiLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Hakan Dayanır1, Orhan Mecit Uludağ2, Candan Özoğul3, Avni Celaletdin Babacan1
1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Etiler 06
560, ANKARA
2Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Ana Bilim Dalı, Etiler 06
3
30, ANKARA
3Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı, Etiler 06
560, ANKARA
Dejeneratif artritin kesin tedavisi bugün için mümkün değildir. Mevcut tedavi yaklaşımları semptomatik iyileşmeye yönelik olup, ağrıların en aza inmesi ve eklem hareketlerinin korunmasına yöneliktir. Bugün kullanılan tedavi yöntemlerinin başında hastalığın erken evrelerinde ortaya çıkan inflamasyonu baskılamak amacıyla eklem içine hyalüronik asit enjeksiyonu gelmektedir. Fakat HA’nın dejeneratif artrit tedavisindeki etkinliğine dair şüpheler mevcuttur. Bu çalışmada diz eklemi içerisine karajenan ve kaolin kombinasyonu tek doz enjekte edilerek artrit oluşturulmuştur. CG ile artrit oluşturulmuş eklemlere SF tedavisi uygulandığında bu tedavisinin artritte inflamasyonu geriletmeye yönelik bir etkisinin olmadığı gösterilmiştir. Bunun aksine, Ozon tedavisinin diz eklemlerindeki inflamasyonu güçlü şekilde gerilettiği gösterilmiştir. Ozon tedavisi uygulanan eklemlerden elde edilen histopatolojik görünüm ile kontrol grubundaki eklemlerden elde edilen histopatolojik görünüm birbirine benzer şekilde bulunmuştur. Çalışmamızda hyalüronik asitin (HA) artritte antiinflamatuar etkinliğinin bulunduğu ama iyileşmenin eklemleri normale döndürecek kadar etkili olmadığı görülmektedir. Ayrıca HA’nın antiinflamatuar etkisinin ozonunkinden istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük olduğu da bulunmuştur. Kombine (Ozon+HA) tedavi uygulanan eklemlerde güçlü antiinflamatuar etkinliğin ortaya çıktığı gösterilmiştir. Bulgular, osteoartritte bu kombinasyonun klinikte güçlü bir tedavi alternatifi olabileceğini düşündürmektedir. Karagenan verilmeyen eklemlerde SF, Ozon, HA ve kombinasyon uygulamalarının tek başlarına inflamatuar süreçleri tetiklemediği ayrıca sıçan diz eklemine uygulanan ozonun doğal dejeneratif süreç üzerinde bile olumlu etkiler oluşturabildiği gösterilmiştir. Elde edilen tüm bulgular eklem çevre indeksleri (EÇİ) karşılaştırıldığında elde edilen bulgular ile örtüşmektedir. Bu çalışmada gerek ozon gerekse HA'nın inflamatuar süreçler sonucunda ortaya çıkan hiperaljezinin baskılanmasına yönelik olumlu etkilerinin olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, sıçanlarda karagenan'ın intraartiküler uygulamasıyla oluşturulan diz eklemi dejeneratif artrit modelinde, HA'nın etkinliğinin klinikte beklenen düzeyde olmadığı gösterilmiştir. Ayrıca, bu araştırmada ozonun bu eklemlerde histopatolojik açıdan ciddi iyileşme sağladığı, antinosiseptif etkililiğin olduğu ve eklem çevresi üzerine olumlu etkilerinin bulunduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda medikal ozonun klinik etkinliği ile uyumlu bulgular elde edilmesi osteoartritte yeni tedavi protokollerinin oluşturulmasında fayda sağlayabilir.
|