Endotrakeal Aspirasyon Kateter Uygulaması Gerçekten Etkili midir? Koyun Modellemesi Deneysel Çalışma
Faruk Çiçekci1, Ata Öztürk2, İnci Kara3
1Konya Numune Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Konya
2İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Gögüs Cerrahisi Kliniği, İzmir
3Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Konya
GİRİŞ: Hasta başında körleme bir işlem olarak yapılan endotrakeal aspirasyon (ETA) nun klinik ve radyolojik değerlendirmesi yetersizlikler göstermektedir. Bu çalışmada, ETA nın hayvan modellemesi ile etkiliğinin dinamik olarak değerlendirilmesi amaçlandı. GEREÇ-YÖNTEM: Çalışma iki fazda gerçekleştirildi. İlk fazda, koyun ve insan trakeobronşial sistemindeki morfolojik benzerlikler ortaya konulmaya çalışıldı. İnsan trakeobronşial sistemine ait lümen boyut ve açılanmalarını belirlemek için 30 olgunun bilgisayarlı toraks tomografisinde trakeobronşial sistemin değişik kesimlerindeki lümen çapları ile lobar bronşların ana bronşlarla oluşturduğu açılar hesaplandı. Çalışmanın ikinci fazı olan deney kısmında ise, kadavra 5 koyun akciğerinde trakeobronşial sistem parenkimi disseke edildi. Karina ve her bir bronş dallanmasının olduğu alanlarda 1x1 cm lik bronşial doku çıkarılarak kataterin hareketini gözlemek için pencereler açıldı. Pozisyon belirtilmesi için entübasyon tüpü üzerindeki mavi çizgi trakeanın ön arka hattının tam üzerine gelecek biçimde sabitlendi. Bu pozisyon nötral pozisyon olarak isimlendirildi. Beş anestezi uzmanı tarafında her koyun akciğer için nötral, sağa 45º ve 90º, sola 45º ve 90º pozisyonlarında endotrakeal aspirasyon kateteri (ETAK) ile entübasyon tüpünün (ETT) içinde 5’er kere den 125 deneme, beş adet akciğer için toplam 625 deneme yapıldı. ETAK ın ulaştığı taraf ve son nokta not edildi. BULGULAR: Modellemede, İnsan ve koyun trakeobronşial sisteminin açı ve çap benzerliği ortaya konuldu. Deneysel fazda, sağ ETT nin 45º ve 90º lik pozisyonlarında ki denemelerde sağ bronşial sisteme (%100), sol ETT nin 45º ve 90º lik pozisyonlarda yapılan denemelerde de sol bronşial sisteme (%100) girildi. Nötral pozisyonda ise %84 sol, %16 sağ bronşial sisteme girildi. Her iki alt lobun medial ve posterior segmentleri dışındaki segmentlerine ulaşılamadı. SONUÇ: ETSA, herhangi bir yönlendirme mekanizmasına sahip olmaması ETT uç pozisyonunu ETSA yı yönlendirmede ana belirleyicisi yapmaktadır. Tüp ucuna her iki tarafa doğru en az 45° lik açı verilerek her iki bronşial sisteme girilmiştir. Tek taraflı aspirasyonu önlemek için özellikle entübe hastalarda bu yöntemin kullanılmasını önerebiliriz.
|