Faktör XI eksikliği bulunan ve spinal stenoz nedeniyle opere edilen hastada anestezi yönetimimiz
Tuna Ertürk, Süleyman Deniz
GATA HEH, Anesteziyoloji Servisi, İstanbul
Giriş Faktör XI eksikliği ilk olarak 1953 yılında Rosenthal tarafından tanımlanmış farklı kanama bulguları ile kendini gösteren nadir bir kanama bozukluğudur. Hemofili C veya Rosenthal hastalığı olarak da adlandırılır. Sıklıkla asemptomatik seyretmekte, ancak cerrahi bir müdahale veya travma sonucunda beklenmedik şekilde ciddi kanama ile kendini gösterebilmektedir. Yazımızda spinal stenoz nedeniyle opere edilen ve faktör XI eksiği bulunan hastamızdaki anestezi yönetimimizi sunmayı amaçladık. Olgu Spinal stenoz tanısıyla 10 yıldır bel_bacak bölgesinde şiddetli ağrıları olan 59 yaşındaki bayan hastaya ortopedi kliniği tarafından operasyon planlandı. Hastanın ameliyat öncesi tetkiklerinde aPTT: 140 sn, INR: 1,02 ve FXI değeri 18U/dL ölçüldü. Hastaya operasyon öncesi 6U TDP, 1000 mg traneksamik asit ve operasyon sonrası transamin tablet 1500 mg 3X1 planlandı. Hasta operasyon salonunda pulse oksimetre, noninvaziv kan basıncı, EKG ile monitörize edildi. İntravenöz diprivan 2 mg/kg, fentanil 1mcg/kg ve rokuronyum 0,6 mg/kg yapılmasını müteakiben hasta entübe edildi. Anestezi idamesi %50 O2+ %50 hava ve sevofluran %1-2 ile sağlandı. Hastanın cerrahi bölgedeki kan kayıpları aspire edilip cell-saver ile toplanarak IV yoldan hastaya tekrar verildi(200-250 ml). Hasta cerrahinin bitimini takiben sorunsuz bir şekilde uyandırıldı, bir süre takip edildikten sonra kliniğine gönderildi. Tartışma ve Sonuç Faktör XI; koagülasyon kaskadının erken fazına katılan, intrinsik yolakta görev alan ve koagülasyonun başlamasında kritik role sahip bir glikoproteindir. FXI eksikliği olan hastalarda aPTT değeri normalden en az 2 standart sapma daha uzun bulunur. Özellikle major cerrahilerde ve uzun süreli işlemlerde Faktör XI eksikliği olan hastalarda kanama kayıpları normalden fazla izlenebilmektedir. FXI seviyesinin major cerrahilerde 10 gün süreyle 45 U/dl düzeyinde, minör cerrahilerde ise 5 gün süreyle 30U/dl düzeyinde tutulması hemostaz sağlamaktadır. Tedavi yöntemleri arasında Faktör XI konsantreleri, TDP, traneksamik asit, faktör VIIa ve desmopressin(DDAVP) kullanımı bulunmaktadır. Anestezi şekli ne olursa olsun tüm kanama ve komplikasyon riskleri göz önünde bulundurulmalı, iyi bir preoperatif hazırlık ve dikkatli bir peroperatif takip ile anestezi yönetimi gerçekleştirilmelidir.
|