ERİTROPOİETİN İZOFLURAN İLE OLUŞAN APOPTOZU AZALTIR
Ü.SÖNMEZ
1, O.YILMAZ
2, AN.GÖKMEN
3, E.ÖÇMEN
3, İ.AKSU
4, A.DAYI
4, S.CİLAKERMIÇILI
5, A.DERBENT
6
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ AD 1
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU 2
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 3
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ FİZYOLOJİ AD 4
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ AD 5
EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 6
Birçok çocuk beynin hızlı büyüme döneminde anestetik
ilaçlara maruz kalmaktadır. Deneysel çalışmalarda bu dönemdeki anestetik
maruziyetinin nöroapoptoza ve öğrenme-bellek bozukluklarına neden olabildiği
gösterilmiştir. Eritropoietin (EPO) antiapoptotik, anti-inflamatuar,
antioksidatif, anjiogenik ve nörotrofik özellikleri olan bir hormondur. Bu
deneysel çalışmamızda düşük doz eritropoietinin yeni doğan ratlarda izofluran
anestezisinin neden olabildiği nöroapoptoza ve öğrenme-bellek bozukluklarına
etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Etik kurul izninden sonra çalışmaya 44 adet 7 günlük
Wistar cinsi rat alındı. Kontrol grubu (GK)(n=14): 6 saat oda havasında soludu.
İzofluran grubu (Gİ)(n=15): 6 saat %100 oksijen içinde %1,5 konsantrasyonda
izofluran anestezisi uygulandı. İzofluran+EPO grubu (GİE)(n=15): 6 saat %100
oksijen içinde %1,5 izofluran anestezisi sonrası 1000 IU/kg intraperitoneal EPO
uygulandı. Her grup akut (patoloji) ve kronik (öğrenme-bellek testi) olmak
üzere iki gruba bölündü. Akut gruplar anesteziden 24 saat sonra dekapitasyonla
sakrifiye edildi ve gümüş, aktif kaspaz-3 ve Fluoro-Jade C boyaları ile
boyandı. Frontal, talamus, hipokampus, amigdala ve striatum bölgelerinde apoptotik
hücreler sayıldı. Kronik gruba anesteziden 5 hafta sonra Morris su tankı testi
uygulandı.
Tüm boyama yöntemleri ile frontal korteksteki
apoptotik hücre sayısı Gİ’de GK’ya göre anlamlı yüksek bulundu (p=0,002; p=0,002
ve p=0,024 sırasıyla gümüş, kaspaz-3 ve fluoro-jade C boyama). GİE, Gİ ile
karşılaştırıldığında ise frontal korteksteki apoptotik hücre sayısında anlamlı
bir düşüş saptandı (p=0,002; p=0,04 ve p=0,012 sırasıyla gümüş, kaspaz-3 ve
fluoro-jade C boyama ile). Diğer beyin bölgelerinde anlamlı bir fark
saptanmadı. Morris su tankı testlerinde yüzme ve platformu bulma sürelerinde
gruplar arasında anlamlı fark saptanmazken Gİ’de anksiyetenin göstergesi olan
thigmotaktik yüzme süresi GK ve GİE’ ye göre anlamlı uzun bulundu (sırasıyla
p<0,001 ve p<0,05).
Çalışmamızda 6 saat %1,5 izofluran anestezisinin
yenidoğan ratlarda frontal kortekste apoptoza ve Morris su tankında
thigmotaktik yüzme süresinde artışa neden olduğunu ve anestezi sonrası
uygulanan düşük doz EPO’ nun bu yan etkilerden koruduğunu saptadık.
|