Kardiyopulmoner resüsitasyon sonrası sağkalım tahmininde skorlama sistemlerinin değerlendirilmesi
Mustafa Azizoglu, Handan Birbiçer
Mersin Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Mersin
Giriş-AMAÇ: Kardiyopulmoner resusitasyon sonrası hastaların yaşam oranının %15-20 civarında olduğu bildirilmiştir. Resüsitasyon başarısını tahmin edebilmek için günümüzde bazı skorlama sistemleri geliştirilmiştir. Birçok ülkede özellikle DNR kararının verilmesinde faydalanılan bu skorlama sistemleri aynı zamanda resusitasyon uygulaması ve sonrasında tedavinin planlanması ve hasta yakınlarının daha sağlıklı bilgilendirilmesi için hastanın klinik durumunun öngörülmesinde kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, resusitasyon başarısını tahmin etmede kullanılan skorlama sistemleri ile yoğun bakımda mortalite tahmininde sık kullanılan skorlama sistemlerinin sağkalım tahminindeki başarısını değerlendirmeyi amaçladık. GEREÇ-YÖNTEM: Çalışmada Mersin Üniversitesi Reanimasyon Ünitesi’ne resüsitasyon sonrası kabul edilen 105 hastanın GOFAR, PAM, MODS, LODS, SOFA, APACHE II, SAPS II skorları retrospektif olarak hesaplandı. GOFAR, PAM ve yoğun bakım skorlama sistemleri hesaplanırken resüsitasyon günündeki değerler kullanıldı. BULGULAR: Hastaların demografik verileri ile üç günlük, yedi günlük ve sonuç sağkalım bilgileri Tablo 1’de verilmiştir. Skorlama sistemlerinin YBU mortalitesini belirlemedeki etkinlikleri “receiver operating characteristic curve” (ROC eğrisi) kullanılarak değerlendirilerek eğri altında kalan alan hesaplandığında GOFAR, PAM ve SAPS II skorlama sistemleri için 0,5’den yüksek olduğu görüldü.(AUC değerleri sırasıyla GOFAR:0.629,PAM:0.691,SAPSII:0.653, p<0,05) Bu üç skorlama sistemi kendi aralarında kıyaslandığında sağkalım tahminindeki başarıları açısından herhangi bir fark gözlenmedi.(p>0,05)(Grafik 1) Skorlama sistemleri ile ilgili istatistiksel değerlendirme sonuçları Tablo 2’de verilmiştir. TARTIŞMA-SONUÇ: Resüsitasyon sonrası iyi nörolojik klinik tablo ile sağkalım açısından önemli olan faktörler halen araştırılmaktadır. Çalışmalarda ileri yaş, major travma, sepsis,hipotansiyon ve metastatik malignite varlığının en etkili faktörler olduğu gösterilmiştir. Skorlama sistemleri birçok çalışmada resüsitasyon sonrası sağkalımı öngörme performansları açısından karşılaştırılmıştır. Bazı çalışmalarda yoğun bakım skorlama sistemlerinin bu amaçla kullanılması anlamlı bulunmuştur. Çalışmamızda bu amaçla dizayn edilmiş iki skorlama sistemi ile birlikte SAPS II’nin de resüsitasyon sonrası sağkalımı tahmin etmede başarılı olduğu görülmüştür. Ülkemizde DNR kararının uygulanması yasal olmamakla birlikte DNR kararının verilmesinde diğer faktörlerle birlikte skorlama sistemlerinin de değerlendirilmesinin ileri derecede sekelli sağkalımın önlenmesi açısından faydalı olabileceği bu konuda daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu kanısına varıldı.
|