Entübasyon Öncesi Yapılan Esmolol ve Deksmedetomidinin İskemi Modifiye Albumin Seviyeleri Üzerine Etkisi
Hakan Yılmaz1, Baturay Kansu Kazbek1, Ülkü Ceren Köksoy1, Perihan Ekmekçi1, Tuğba Çandar2, Mehmet Ali Yavuzekinci1, Filiz Tüzüner1
1Ufuk Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
2Ufuk Üniversitesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı
Endotrakeal entübasyon sempatik yanıta ve sonrasında hipertansiyon ve taşikardi izlenmesine yol açmaktadır. Klinikte bunun önlenmesinde ß-blokörler, α-2 agonistler, opioidler ve benzodiazepinler kullanılmaktadır. İskemi modifiye albumin (İMA) oksidatif stresle yükselebilen bir biyobelirteç olup tüm iskemik durumlarda artış gösterir. Cerrahi ve anesteziyle ilişkili faktörler de İMA artışına yol açabilir. Bu çalışmada amacımız entübasyona bağlı sempatik yanıtla oluşan iskemi modifiye albümin seviyesi artışına, entübasyon öncesi deksmedetomidin veya esmolol kullanımının etkilerinin araştırılmasıydı. Etik kurul onayı alınmasını takiben çalışmamıza genel anesteziyle operasyonu planlanan 18-65 yaşında 63 hasta dahil edildi. BMI>30, mallampati 3-4, ciddi sistemik hastalığı, ileri evre KOAH'ı, hipoalbuminemisi veya ß-blokör kullanımı olan hastalar çalışmaya alınmadı. Hastalar randomizasyon yöntemiyle Grup D, E ve K olarak 3 gruba ayrıldılar. Hastalardan bazal IMA seviyesi için kan alındı, monitörize edildi, dakikada bir vital bulgular (SpO2, SKB, DKB, OKB, KH) kaydedildi. İndüksiyondan önce 5 dakika süresince 20 ml SF içinde Grup D'ye 0.5 mcg/kg deksmedetomidin, Grup E'ye 0.5 mg/kg esmolol infüzyonu yapıldı. Grup K sadece SF aldı. Tüm hastalara 3 mg/kg propofol, 1 mcg/kg fentanyl, 0.6 mg/kg roküronyum ile intravenöz indüksiyon yapıldı ve 90 saniye sonra entübe edildiler. Entübasyondan sonraki 10. ve 20. dakikalarda IMA seviyeleri için kan alındı. Cerrahi işlemler entübasyondan 10 dakika sonra başlatıldı. 3 grup arasında demografik bilgiler, IMA, SKB, DKB, OKB ve SpO2 değişimleri benzer, kalp hızı değişimi farklı bulunmuştur (p<0,001). Grup D ve E’de kalp hızlarında düşme, Grup K‘de yükselme izlendi. 20. dk İMA değerleri Grup K’de diğer iki gruba göre düşüktü (p=0,009). Grup E’de SKB, DKB ve OKB’deki düşme istatistiksel olarak anlamlıydı. Entübasyona sempatik yanıtı baskılamak amacıyla kullanılan deksmedetomidin ve esmolol etkili olmakla beraber kısa süreli hipotansiyona ve dolayısıyla iskemiye yol açabilmektedirler. Bu sebeple sempatik yanıtı baskılamak için kullanılan farmakolojik ajanlara yönelik yeni monitorizasyon teknikleri ve doz çalışmalarına ihtiyaç olduğu kanısındayız.
|