Vankomisin Nefrotoksisitesi Üzerine Deksmedetomidinin Etkisi
Adnan Bayram1, Gözde Nur Erkan1, Gamze Talih1, Gülden Başkol2, Kemal Deniz3, Karamehmet Yıldız1, Aliye Esmaoğlu Çoruh1
1Erciyes Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Kayseri
2Erciyes Üniversitesi, Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı, Kayseri
3Erciyes Üniversitesi, Tıbbi Patoloji Ana Bilim Dalı, Kayseri
GİRİŞ ve AMAÇ: Vankomisine bağlı nefrotoksisite mekanizması henüz net olarak bilinmemekle birlikte, serbest radikaller ve oksidatif stresin rolü olduğu deneysel çalışmalarla gösterilmiştir. Amacımız, vankomisine bağlı gelişen nefropatide deksmedetomidinin etkisini araştırmaktır.
MATERYAL ve METOD: Üniversite etik kurul onayı alındıktan sonra 32 Wistar-albino cinsi rat, her biri 8 rat içeren 4 gruba ayrıldı. Kontrol grubuna (Grup K) intraperitoneal 1ml serum fizyolojik uygulandıktan 20 dk sonra 1 ml ip SF, Grup V’ye ip 1 ml SF uygulandıktan 20 dk sonra 200 mg/kg ip vankomisin, Grup D’ye ip 1 ml SF uygulandıktan 20 dk sonra 5 mcg/kg deksmedetomidin. Grup V+D’ye ip 5 mcg/kg deksmedetomidin uygulandıktan 20 dk sonra 200 mg/kg vankomisin 7 gün boyunca ve günde 2 kez olacak şekilde uygulandı. Kan örneklerinde BUN, Cr, Endotelin-1, NO, KIM-1, TAS, TOS çalışıldı. Böbrek dokusu ışık mikroskopisinde değerlendirildi.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Kreatinin değeri, Grup K’ya göre Grup V ile Grup V+D’de anlamlı olarak yüksekti (p<0.05). Grup D’de Grup V’ye göre anlamlı olarak düşük iken (p=0.011); Grup V+D ile Grup V ve Grup D arasında anlamlı farklılık yoktu. ET-1 değeri, Grup V’de diğer üç gruba göre anlamlı olarak yüksekti (p<0.05). Grup K ile Grup D arasında anlamlı fark yok iken, Grup V+D’ de Grup K ve Grup D’ye göre anlamlı olarak yüksekti (p<0.001). NO değeri, Grup V ile Grup V+D’de Grup K ve Grup D’ye göre anlamlı olarak düşüktü (p<0.05). Patolojik değerlendirmede; Grade 1 hasar bakımından; Grup K (n=0), Grup D (n=3) ve Grup V+D (n=2) arasında anlamlı fark yoktu. Grade 2 hasar bakımından; Grup V (n=4) ile Grup V+D’de (n=6) anlamlı farklılık yok iken, Grup V’de Grade 3 hasar (n=4) Grup V+D’den (n=0) anlamlı olarak yüksekti (p<0.001). TAS, TOS, KIM-1 değerlerinin karşılaştırılmasında gruplar arası anlamlı farklılık yoktu.
SONUÇ(LAR): Bu çalışmada, vankomisinin vazokonsrüktif mekanizmayı artırıp vazodilatör mediatörleri inhibe ederek renal hasar yapabileceği, bu çalışmadaki dozda kullanılan dexmedetomidinin ise tam tersi etki yaratarak renal hasarın derecesini azaltabileceği gözlemlenmiştir.
|