Deneysel Yanık Modeli Oluşturulan Ratlarda Deksmedetomidinin Antiinflamatuar Etkisinin Araştırılması
Burak Aktan1, Işın Gençay1, Üçler Kısa2, Gülçin Aydın1, Selim Çolak1, Ünase Büyükkoçak3
1Kırıkkale Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı,Kırıkkale
2Kırıkkale Üniversitesi,Biyokimya Ana Bilim Dalı,Kırıkkale
3Yüksek İhtisas Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı,Ankara
GİRİŞ ve AMAÇ: Yanık hasarı doku harabiyeti sonucu deri bütünlüğü bozulup lokal etkilerinin yanı sıra; sistemik, dolaşımsal ve metabolik patolojilere sebep olabilir. Pro ve anti-inflamatuar sitokinlerin kontrolsüz salınımı immünolojik disfonksiyon ve belirgin sistemik inflamasyona yol açar. Bunun sonucunda sepsis, çoklu organ yetmezliği ve ölüm meydana gelebilir (1). Deksmedetomidin genellikle yoğun bakımda sedo-analjezi amaçlı kullanılan, selektif bir α-2 adrenerjik reseptör agonistidir. Deksmedetomidinin birçok klinik ve deneysel çalışmada inflamatuar yanıtı baskıladığı vurgulanmıştır (2). Bu çalışmanın amacı deksmedetomidinin yanık hasarında antiinflamatuar etkisinin araştırılmasıdır. Hipotezimiz, yanık travmasıyla meydana gelen inflamatuar değişikliklerin dekmedetomidin ile azalacağı yönündedir.
MATERYAL ve METOD: Etik kurul onayı alındıktan sonra, 24 adet Wistar- Albino cinsi erkek rat çalışmaya dahil edilmiş; rastgele 4 gruba (n=6) ayrılmıştır. Gruplar; herhangi bir işlem uygulanmayan kontrol grubu, yanık oluşturulan ancak ilaç verilmeyen sham grubu, yanık oluşturulduktan sonra 30 dakika 0.5 mcg/kg/saat Deksmedetomidin ıv infüzyon uygulanan düşük doz deksmedetomidin grubu, yanık oluşturulduktan sonra 30 dakika 1 mcg/kg/saat Deksmedetomidin ıv infüzyon uygulanan yüksek doz dexmedetomidin grubu olmak üzere ayrılmıştır. Ratlar 24 saat gözlendikten sonra alınan kan örnekleri alınarak serum TNF-α, IL-1β ve IL-6 ölçülmüştür. Yanık bölgesinden alınan doku örneklerinden myeloperoksidaz (MPO) çalışılmıştır. Gruplar arası ikili karşılaştırmada Bonferroni Çoklu Karşılaştırma testi kullanılarak p<0.05 değeri anlamlı olarak kabul edilmiştir.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Deksmedetomidinin, özellikle yüksek doz verilen grupta, serum TNF-α ve IL-6 düzeylerini belirgin olarak azalttığı görülmüştür (Grafi1,2). Düşük veya yüksek dozlarda verilen deksmedetomidin IL-1β seviyelerindeki azalma istatistiksel olarak anlamlı ölçülmemiştir. MPO düzeyleri, düşük dozda istatistiksel olarak anlamlı azalma göstermemiştir. Yapılan çalışmalarda deksmedetomidinin antiinflamatuar özelliğinin santral sempatolitik etkisinden kaynaklandığı gösterilmiştir. Bu sayede, sitokin salınımı ile ortaya çıkan sempatik sinir sistemi aktivasyonunun ve inflamasyonun oluşumunu baskıladığı düşünülmektedir (3). Yanık hastalarındaki etkilerinin diğer anesteziklerle karşılaştırıldığı pek çok çalışma mevcuttur. Ancak çalışmamız deksmedetomidinin yanıktaki inflamatuar yanıtın değerlendirildiği ilk çalışmadır.
SONUÇ(LAR): Sonuç olarak iyi bir sedo-analjezik ajan olan deksmedetomidinin yanık modeli oluşturulan ratlarda optimum doz ayarlamasıyla antiinflamatuar etkisi olduğu gösterilmiştir.
|