Farklı inhalasyon ajanlarının hipertermik intraperitoniyal kemoterapide sisplatin nefrotoksisitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Özlem Şen1, Dilek Kalaycı1, Ayşegül Küçük2, Semih Başkan3, Şaban Cem Sezen4, Ali Doğan Dursun5, Bülent Aksel6, Mustafa Arslan7, Yusuf Ünal7, Murat Tosun8
1Ankara A.Y Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Ankara
2Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kütahya
3Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Ankara
4Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Kırıkkale
5Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Ankara 6Ankara A.Y Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, Ankara 7Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Ankara 8Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı, Afyonkarahisar
GİRİŞ ve AMAÇ: Sisplatin hipertermik intraperitoneal kemoterapi (HİPEK) yöntemi ile sık kullanılan kemoterapotiktir ve nefrotoksisite oluşturması kullanımını sınırlandırır. Çalışmada sevofluran ve desfluranın sisplatin kaynaklı nefrotoksisiteye etkisi olup olmadığını araştırmak ve sekonder kazanım olarak da HİPEK prosedürlerinde seçilecek uygun inhalasyon anesteziğini belirlemeyi amaçladık.
MATERYAL ve METOD: Etik kurul onayı alındıktan sonra, 24 New Zeland tavşan randomize olarak 4 gruba ayrıldı. Grup1:normal salin+HİPEK+ketamin, Grup2:sisplatin 7mg/kg+HİPEK+ketamin, Grup3:Sisplatin 7mg/kg+HİPEK+%3 sevofluran (2saat), Grup4:Sisplatin 7mg/kg+HİPEK+%6 desfluran (2saat). Uygun laringeal maske takıldı ve ventilatöre bağlandı. Üst ve alt kadran olmak üzere abdominal kavite içine iki kateter yerleştirildi. Kateterler 1L fizyolojik solüsyon içeren kapalı perfüzyon sistemine bağlandı. Perfüzat 42Cye ısıtılarak 90dk boyunca, 4ml/dk hızında intraperitoneal kaviteye verildi. 24 saatlik periyot sonrasında alınan kesitler histokimyasal olarak Hematoksilen Eozin ve immunohistokimyasal olarak p53, bcl2, Bax ve kaspaz 3 primer antikorları ile boyandı. TOS, TAS enzim aktiviteleri değerlendirildi
BULGULAR ve TARTIŞMA: Yapılan mikroskobik incelemede p53 ve Bax ekspresyonlarının bilhassa HİPEK grubunda çok yoğun artmış olduğu (4+)gözlendi. Sevofluran, desfluran gruplarında bu protein ekspresyonlarının yoğunluğunun dokuların değişik yerlerinde (2+ ve 3+) düzeylere kadar indiği ancak esas moleküler düzeyde hasarın medüller kesimde olduğu gözlendi. Diğer yandan kaspaz 3 ekspresyonunun HİPEK grubunda(3+) değerlere kadar ulaşabildiği gözlendi. Kontrol grubunda herhangi bir belirgin ekspresyon olmamakla birlikte bazı yerlerde küçük dağılmış alanlarda 2’li 3’lü hücre grupları halinde hafif pozitiflikler gözlendi. HE boyamada ise belirgin tübül içi ödem ve yer yer yoğun hücre infiltrasyonları gözlendi. Burada yapılan incelemelerde lezyonların İHK boyamasında bulguların aksine medüller bölgeden daha çok kortikal bölgede olduğu ve medüller bölge tübüllerinin daha normal morfolojiye sahip olduğu gözlendi. TOS enzim aktivitesi K grubunda diğer gruplara göre anlamlı düşük olarak tespit edildi(p=0.016,p=0.033,p=0.020,sırasıyla). TAS enzim aktivitesi K grubunda diğer gruplara göre anlamlı yüksek olarak tespit edildi(p=0.032,p=0.013,p=0.013,sırasıyla)(Tablo1).
SONUÇ(LAR): Çalışmada ulaştığımız bulgular, HİPEK uygulamasında böbrek dokusunda kaspaz 3, p53 ve Bax ekspresyonlarını artırdığı sevofluran ve desfluran uygulamasının bunu kısmen azalttığını göstermiştir. Bulgularımızın geniş serili klinik ve deneysel çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
|