Görsel - İşitsel Preoperatif Bilgilendirmenin Elektif Çocuk Cerrahisi Olgularında Ebeveyn Anksiyetesi Üzerine Etkisi
Sengül Özmert1, Feyza Sever1, Galip Özmert2, Gülser Şenses Dinç3, Gülsen Keskin1, Dilek Kahraman Öztaş4, Jale Karakaya5, Özden Şükran Üneri3
1Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anestezioloji ve Reanimasyon Kliniği, Ankara
2Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi, Anestezioloji ve Reanimasyon Kliniği, Ankara
3Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Psikiatrisi Kliniği, Ankara
4Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi / Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Enstitüsü,Ankara
5Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Bölümü, Ankara
GİRİŞ ve AMAÇ: Preoperatif anksiyete cerrahiyi, anesteziyi ve postoperatif iyileşmeyi olumsuz etkiler. Ebeveynin anksiyetesi de bu süreçte önemlidir ve çocuğun anksiyetesini olumlu ya da olumsuz yönde değiştirebilen bir faktördür. Bu anket çalışmasındaki amacımız elektif çocuk cerrahisi operasyonu planlanan olguların ailelerine uygulanacak anestezi hakkında görsel-işitsel bilgilendirmenin ebeveyn anksiyete ve memnuniyet düzeylerini ne ölçüde etkilediğini bulmaktır.
MATERYAL ve METOD: Preoperatif değerlendirme için anestezi polikliniğine başvuran 210 hasta çocuk randomize olarak iki gruba ayrıldı. Ebeveynlerin demografik veri formları anestezi doktoru tarafından dolduruldu. Daha sonra ebeveynlere STAI I-II uygulandı. Ek olarak ebeveynlereden bilgilendirme yapılmadan önce 6 soru içeren anket formunu cevaplamaları istendi. Kontrol grubuna (K) sadece yazılı ve sözel bilgilendirme, görsel gruba (G) ise hem yazılı ve sözel hem de görsel bilgilendirme yapıldı. Operasyon günü ebeveynlerden STAI –I ölçeğini tekrar doldurmaları ve memnuniyetleri ile ilgili 2 soruluk anketi cevaplamaları istendi. Görsel grubunda 93 hasta, K grubunda 104 hasta değerlendirildi.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Demografik verilerde ve gruplar arasında operasyon öncesi ebeveynlerin STAI-I değerlendirmelerinde anlamlı fark saptanmamıştır. Bilgilendirme yapıldıktan bir gün sonra operasyon öncesi verilen STAI-I düzeylerinde her iki grup için de istatistiksel açıdan anlamlı azalma olduğu ancak gruplar arasında fark olmadığı bulunmuştur. Ayrıca operasyon öncesi anne ve babalara sorulan kaygılarında değişiklik olup olmadığı sorusuna, G grubundan olumlu yönde cevap verenlerin K grubuna göre anlamlı olarak yüksek olduğu saptanmıştır. Aldıkları bilgilendirmeden memnuniyetleri sorulduğunda ise G grubundaki annelerde memnuniyet anlamlı olarak yüksek saptanırken, babalar açısından gruplar arasında anlamlı fark olmadığı bulunmuştur.
SONUÇ(LAR): Ebeveynler arasında bilgilendirme sonrası kaygı düzeylerinde değişiklik olup olmadığı sorusuna görsel grupta yer alan ebeveynler daha çok evet yanıtı vermiş olmasına karşın bu özellik STAI-I skorlamasına yansımamıştır. Bu durum kültürel özelliklerden veya örneklemin eğitim düzeyinden kaynaklanıyor olabilir. Konu ile ilgili yapılacak farklı kültürleri ve eğitim düzeylerini içeren karşılaştırma çalışmaları yararlı olacaktır. Çalışma bulgularımız bütün olarak değerlendirildiğinde görsel ve/veya sözel bilgilendirme preoperatif dönemde faydalı ve gereklidir.
|