Radiyal arter kanülasyonu elin ince motor becerilerini kalıcı olarak azaltır mı?
Akın Bi̇li̇r, Erkan Tomatır
Pamukkale Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Denizli
GİRİŞ ve AMAÇ: Radiyal arter kanülasyonu, sürekli kan basıncı izleme ve arteriyel kan örneklemesi için ameliyathane ve yoğun bakım birimlerinde sık uygulanan önemli bir girişimdir. Girişimin çok nadir, ama en korkulan komplikasyonu iskemik sekeldir. Diğer olası komplikasyonları; hematom, tromboz, kan akımında kısmi azalma, anevrizma ve sinir hasarı olarak sayılabilir. Girişimin, belirgin bir komplikasyona yol açmasa bile, kısmi damar ve sinir hasarı sonucunda el ince motor becerilerine kalıcı bir etkisi olup olmadığı ise bilinmemektedir. Bu çalışmada; radiyal arter kanülasyonunun el ince motor becerilerini kalıcı olarak azaltabileceği hipotezinin sınanması amaçlandı.
MATERYAL ve METOD: Yüzde 99 güç için gerekli hasta sayısı, kanülasyon sonrası arter kan akımı ölçümüne dayalı bir başka çalışmanın¹ verileri kullanılarak, 50 hesaplandı. Kurumsal Etik Kurul onayından sonra arter kanülasyonu planlanan 18-80 yaş aralığında ve ASA 1-3 fiziksel durumundaki 50 hastanın bilgilendirilmiş yazılı onamları alındı. Girişimden önce serviste elin ince motor becerileri için eğitim verilerek, Purdue pegboard testi uygulandı ve skorları kaydedildi. Ameliyathanede girişim için nondominant el seçilerek, puls oksimetre kullanımlı modifiye Allen testi ile ulnar kollateral akımın yeterliliği doğrulandı. Radiyal arter kanülasyonu el bilek çizgisinin 5 cm proksimalinden ve ultrason (GE LOGIQ E9, GE Healthcare; Chalfont St Giles; UK) rehberliğinde gerçekleştirildi. Kanülasyondan 10 gün ve 3 ay sonra Purdue pegboard testi yeniden uygulandı ve skorları kaydedildi. Yineleyen ölçümlerin istatistiksel değerlendirmesi için varyans analizi yapıldı.
BULGULAR ve TARTIŞMA: İlk girişte başarı oranı %84 oldu. Girişim yapılan elde kanülasyon öncesi, kanülasyondan 10 gün ve 3 ay sonra ölçülen Purdue pegboard test skorları sırasıyla 9.71±1.97, 9.64±1.85 ve 9.81±1.97 olarak bulundu ve aralarında istatistiksel bakımdan önemli bir farklılık saptanmadı.
SONUÇ(LAR): Bu çalışma, radiyal arter kanülasyonunun el ince motor becerilerini kalıcı olarak azaltabileceği yönündeki hipotezin doğru olmadığını gösterdi. Ancak, 1948’de montaj hattı işçilerinin seçimi için geliştirilmiş olan² ve daha sonra spastik hastaların rehabilitasyonu için tıbbi amaçla kullanılmaya başlanan³ Purdue pegboard testinin, elin sanatsal düzeydeki çok ince becerilerini ölçmede yetersiz kalabileceği de göz ardı edilmemelidir.
|