Anestezi ve Hasta Anksiyetesi İlişkisinin APAİS Skoru Kullanılarak İncelenmesi
Fatma Çelik1, İpek Saadet Edipoğlu2
1Ahi Evran Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Kırşehir
2Süleymaniye Kadın Doğum Ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji Bölümü, İstanbul
GİRİŞ ve AMAÇ: Opere olacak hastaların, preoperatif dönemdeki anksiyetleri, Amsterdam Preoperative Anxiety and Information Scale(APAİS) ile değerlendirilebilmektedir. Bu çalışmadaki amacımız, hastanın yaşının, cinsiyetinin, operasyonun, cerrahi bilgilendirmenin, olacağı ameliyat için önerilen anestezi tipinin, anamnezindeki anestezi tecrübesinin, hastanın anestezi ve cerrahi ile ilgili endişelerini etkileyip etkilemediğini araştırmaktır
MATERYAL ve METOD: Çalışmamız, anestezi polikliniğine preoperatif muayene için gelen ve onam veren tüm hastalar dahil edilerek, 2016-2017 arasında, bir üniversite hastanesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma için 6 önermeden oluşan APAİS kullanılmıştır. Anksiyete skoru, olguların anestezi ve ameliyat ile ilgili endişe düzeylerini ölçmek amacıyla; “Anestezi ile ilgili endişelerim var”, “Sürekli alacağım anesteziyi düşünüyorum”, “Ameliyat ile ilgili endişelerim var” ve “Sürekli olacağım ameliyatı düşünüyorum” ifadelerine verilen skorların toplamından elde edilmiştir. Bilgi arzusu skoru, olguların anestezi ve ameliyat ile ilgili bilgi arzusu düzeylerini ölçmek amacıyla; “Alacağım anestezi ile ilgili mümkün olan her şeyi bilmek istiyorum” ve “Olacağım ameliyat ile ilgili mümkün olan her şeyi bilmek istiyorum” ifadelerine verilen skorların toplamından elde edilmiştir. Önermelerin yanıtları da likert skalası ile değerlendirilmiştir
BULGULAR ve TARTIŞMA: Çalışmamıza katılan 499 hastanın; demografik verileri tablo-1’de verilmiştir. Anksiyete skorları, ortalama 6,75±3,73, bilgi arzusu skorları 7,75±2,03 ve total APAİS skorları ortalama 14,50±4,77 olarak saptanmıştır. APAİS’e ilişkin dağılımlar şekil-1’de verilmiştir. Olguların %59,7’sine(n=298) cerrahi bilgilendirme yapılmıştır. Yaş ile bilgi arzusu arasında negatif yönlü (yaş arttıkça skor azalan) anlamlı bir ilişki saptanmıştır(r:-0,241;p=0,001;p<0,01). Operasyon türleri şekil-2‘de gösterilmiştir. Genel anestezi önerilen olguların, anksiyete skorları, rejyonel anestezi önerilen olgulardan anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur(p=0,029;p<0,05)(şekil-3). Anestezi ile ilgili endişe sebepleri şekil-4’te belirtilmiştir. Kadın olguların anksiyete skorları, erkek olguların skorlarından anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p=0,001; p<0,01)(şekil-5). Lisans ve üzerinden mezun olguların skorları, ilkokul mezunu ve ortaokul mezunu olgulardan anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Eğitim düzeyine göre bilgi arzusu skorları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır(p=0,001;p<0,01) (şekil-6). Anestezi deneyimi olmayan olguların bilgi arzusu skorları, deneyimli olgulardan istatistiksel olarak yüksek bulunmuştur(p=0,003;p<0,01)(şekil-7).
SONUÇ(LAR): APAİS hasta anksiyetesini ölçmek için etkin bir yöntemdir ve preop hasta vizitleri sırasında göz önünde bulundurmak uygun olabilir.
|