Spinal anestezi uygulanan sezaryen vakalarında 15º sol lateral eğime eklenen bacak elevasyonunun maternal hipotansiyon ve yenidoğan üzerindeki etkilerinin karşılaştırılması
Feyza Bolcal1, Aykut Urfalıoğlu1, Neşe Yücel2, Hafize Öksüz1, Gözen Öksüz1
1Sütçü İmam Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, Kahramanmaraş
2Sütçü İmam Üniversitesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı, Kahramanmaraş
GİRİŞ ve AMAÇ: Spinal anestezi (SA) uygulanan sezaryen vakalarında sola eğim ve buna eklenen bacak elevasyonunun; hipotansiyonu önleme, inotrop ihtiyacını azaltma, yenidoğan üzerindeki etkilerini gözlemeyi amaçladık.
MATERYAL ve METOD: SA ile sezaryen olacak; 18-45 yaş, ASA I-II 200 hasta,15º sol lateral eğim grubu (I. grup) (n=100) ve 15º sol lateral eğim+bacak elevasyonu grubu (II. grup) (n=100) olarak ayrıldı. Bupivakain %0,5 (10 mg) ile yapılan SA ardından supin pozisyondaki, I. gruptaki hastalarda masaya sol 15º eğim, II. gruba sol 15º eğim ve bacak elevasyonu uygulandı. Bebek çıkana dek 2., 4., 6., 8. ve 10. dk’larda, bebek çıkarıldıktan sonra 5 dk’da bir, ortalama arter basıncı (OAB) ve kalp atım hızı (KAH) değerleri kaydedildi. Umblikal ven pH ve laktat değerleri, yenidoğan 1. ve 5. dk Apgar skorlarıyla, OAB'nin˂60 mm-Hg ile uygulanan efedrin miktarları kaydedildi.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Hastaların boy, kilo, gestasyonel haftaları arasında fark yokken (sırasıyla; p=0.098, p=0.888, p=0.117), ortalama yaş I.grupta 29,73±5,53, II.grupta 29,37±5,95 idi. Duysal bloğun T4 dermatomuna ulaşma ve total cerrahi süreleri benzerdi (p=0.936, p=0.394). KAH değerleri SA sonrası 2. ve 4. dk.’larda II.grupta anlamlı yüksekken, 10.dk değerleri I.grupta daha yüksek bulundu (Şekil 1). OAB değerleri tüm zamanlarda benzerdi (Şekil 2). Bebeğin çıkışından sonra yalnızca 20. dk’daki KAH değerleri II.grupta yüksekken (p=0.006), OAB'ler benzerdi. Bebek çıkışından önce KAH ve OAB'ler, <60 ve >60 şeklinde incelendiğinde; SA sonrası 2. dk’da, OAB <60 mmHg olan hasta sayısı I. grupta daha fazlaydı. SA sonrası 6.dk.’da, I.grupta KAH <60 atım olan 6 hasta varken, II.grup değerleri >60 idi. Efedrin kullanımı, umblikal ven pH, laktat değerleri, 1. ve 5. dk. Apgar skorları benzerdi (Tablo 1). Literatürlerde, SA altındaki sezaryenlerde hipotansiyonun önlenmesi için birçok teknik (sola eğim, bacak bandajı, bacak elevasyonu) önerilse de hiçbiri yeterli olmayıp, materno-fetal morbiditeye oluşturduğu görülmektedir (1-3).
SONUÇ(LAR): Gebelerde, 15º sol eğime eklenen bacak elevasyonun, salt eğim manevrasına oranla hipotansiyonu anlamlı ölçüde önlemese de,derinliğini azaltarak materno-fetal açıdan yarar sağlayabileceğini düşünüyoruz.
|