Serebral iskemi modeli oluşturulan ratlarda, farklı dozlarda Dexmedetomidin'in böbrek dokusu üzerine koruyucu etkileri
Hatice Akpınar1, Orhan Akpınar2
1SDÜ Diş Hekimliği Fakültesi Çene Cerrahisi AD. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Bölümü
2SDÜ Diş Hekimliği Fakültesi Çene Cerrahisi AD. Mikrobiyoloji Bölümü
GİRİŞ ve AMAÇ: Serebral iskemi sadece beyin fonksiyonlarını bozmakla kalmaz, diğer organlarda da hasar yapar. Alfa-2 adrenerjik reseptör agonisti olan deksmedetomidin in iki farkl dozunun serebral iskemi modelinde, böbreklerde oluşan oksidatif hasara karşı koruyucu etkisi olup olmadığını bulmayı amaçladık.
MATERYAL ve METOD: Ratlar eşit olarak yedi gruba (n = 6) ayrıldı. Birinci ve ikinci grup sırasıyla kontrol ve sham kontrol olarak kullanıldı. Üçüncü (DEX4) ve dördüncü (DEX40) gruplara 4 mg / kg ve 40 mg / kg DEX tedavisi verildi. Beşinci, altıncı ve yedinci gruplar ise serebral iskemi grupları olarak hazırlandı ve sırasıyla serebral iskemi, serebral iskemi + DEX4 ve serebral iskemi + DEX40' olarak belirlendi. DEX, 3., 24. ve 48. saatlerde verildi. Son DEX ve fizyolojik salin uygulamasından on iki saat sonra tüm sıçanlar servikal dislokasyon ile sakrifiye edilerek böbrek örnekleri alındı.Verilerin değerlendirilmesinde SPSS İstatistik programı kullanıldı.Sonuçlar, ortalama ± standart sapma olarak sunuldu.Gruplar arasındaki farkların önemini belirlemek için Mann-Whitney U testi kullanıldı.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Serebral iskemi böbrek dokusunda lipid peroksidasyonu (MDA) seviyesini artırmış, glutatyon (GSH), glutathione peroksidaz (GSH-Px) ve antioksidan vitamin konsantrasyonlarında azalma yaparak oksidatif hasara neden olmuştur.Böbrek (MDA) düzeyleri, DEX4 ve DEX40 gruplarında düşük olmakla birlikte serebral iskemi(ISCH) grubunda yüksekti. ISCH grubuna verilen tedavi sonrası MDA seviyesinde ciddi düşmeler gözlendi.(p<0,05).Böbreklerinde azalmış GSH-Px aktivitesi ve azaltılmış glutatyon GSH değerleri DEX tedavileri ile arttırılmıştır. Tedavi sonrası antioksidan vitaminlerden alfa tokoferol seviyesinde ciddi artış gözlendi.. β- koroten seiyesi DEX tedavileri ile artarken (p<0.01), A vitamini seviyesi ISCH grubunda daha yüksek seviyelerde tespit edilmiştir.(tablo-1)DEX, antioksidan seviyesinin düzenlenmesi yoluyla serebral iskemiye bağlı böbrek oksidatif hasarına karşı koruyucu etkiler gösterdi.Literatürde renal iskemi hayvan modellerinde DEX tedavisinin renoprotektif etkisini gösteren çalışmalar mevcuttur(1,2).Serebral iskemi yada diğer iskemi modellerine bağlı gelişen uzak organ etkileşimi ile ilgili çalışmalar yok denecek kadar azdır(3).
SONUÇ(LAR): Serebral iskeminin yol açtığı böbrek oksidatif hasarına karşı Deksmedetomidin güçlü bir antioksidan olduğu kanaatindeyiz.Yoğun bakımda sedasyon amacıyla kulllanılan Deksmedetomidin'in renoprotektif etkisi göz önünde bulundurulmalıdır.
|