Diş Hekimlerinin Lokal Anestezikler, Lokal Anestezik Toksisitesi ve Lipid Tedavisi Hakkındaki Bilgi Düzeyleri: Anket Çalışması
Derya Karasu, Şeyda Efsun Özgünay, Canan Yılmaz, İlken Uguz
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği
GİRİŞ ve AMAÇ: Lokal anestezikler diş hekimleri tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Toksisiteye genellikle lokal anesteziklerin yanlışlıkla sistemik dolaşıma verilmesi veya emniyet sınırlarını aşan miktarlarda kullanımı yol açmaktadır. Tedavide kullanılan intravenöz lipid emülsiyonu; plazmada lokal anestezikleri hızla bağlayarak absorbe eder, mitokondriyal enerji üretimini sağlar ve bloke olan kalsiyum ve potasyum kanallarını reaktive eder (1). Bu çalışmanın amacı; diş hekimlerinin lokal anestezikler, lokal anestezik toksisitesi ve lipid tedavisi hakkındaki bilgilerini incelemek ve bu konu hakkındaki farkındalığı artırmaktır.
MATERYAL ve METOD: Bursa ilinde çalışmakta olan diş hekimleri çalışmaya dahil edildi. Katılımcılara lokal anestezikler, lokal anestezik toksisitesi ve lipid tedavisi hakkındaki anket formu verildi.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Çalışmamız için 600 katılımcı hedeflendi. Katılımcıların %17’si (n=102) anketi tamamladı. Demografik veriler Tablo 1’de, ankete verilen yanıtlar ise Tablo 2’de görülmektedir. Katılımcıların %65.7’si lokal anestezikler hakkında eğitim almıştı. %19.6 katılımcı lokal anestezik toksisitesi görmüştü. Sambrook ve ark. diş hekimliğinde lokal anestezik toksisitesi bildirilen 227 olguda; %34 alerji, %3 methemoglobinemi, %27 senkop, %16 SSS, %9 KVS bulguları ve %1 ölüm saptamışlardır (2). Diş pratiğinde sıkça kullanılan artikain, mükemmel bir güvenlik profiline sahip olsa bile yanlışlıkla intravasküler uygulanırsa sistemik toksisiteye neden olabilir. İnferior alveoler sinir bloğunda intravenöz enjeksiyon oranı %15.3 olarak bildirilmiştir (3). Bizim çalışmamızda da en çok kullanılan lokal anestezik artikain idi. %59.4’ü lipid tedavisini hiç duymamıştı, %2.1’i lipid tedavisini biliyordu. Sağlık Bakanlığı kurumlarında çalışanların (%82.5) özel kurumlarda çalışanlara (%44.4) göre lokal anestezikler ve toksisitesi hakkındaki eğitim alma oranları anlamlı yüksekti (p<0.001). Katılımcıların %20.7’sinin çalıştığı kurumda bu konularla ilgili talimat mevcuttu.
SONUÇ(LAR): Toksisitesinin ölümcül olabilmesi açısından diş hekimleri lokal anestezikler, lokal anestezik toksisitesi ve tedavisi hakkında yeterli bilgiye sahip olmalı ve bu konu hakkında daha fazla bilinçlendirilmelidirler. Lokal anesteziklerin sistemik toksisitesinden şüphelenildiğinde, intravenöz lipid emülsiyonu ile tedaviye en kısa zamanda başlanmalı ve tedaviye ilişkin talimatlar her kurumda hazırlanmalıdır.
|