Anestezi, cerrahi ve dahiliye doktorlarında duygusal zeka seviyesi öfke yönetimini etkiler mi?
Bülent Şen1, Selda Şen2, Simge Alkut Kurum2, Imran Kurt Ömürlü3
1Lefke Avrupa Üniversitesi, Sosyal Hizmet AD., Kıbrıs
2Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, Aydın
3Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi,İstatistik AD, Aydın
GİRİŞ ve AMAÇ: Aristo öfke kontrolünü ‘’herkes kızabilir, bu kolaydır, ancak doğru kişiye, doğru derecede, doğru zamanda, doğru amaçla ve doğru şekilde öfkeli olmak kolay değildir’’ şeklinde ifade eder. Duygusal zeka ise kişinin kendi iç hislerini ve davranışını anlamanın yanı sıra, başkalarının duygu ve ihtiyaçlarını algılama ve bu bilgileri kişiler arası ilişkileri geliştirici bir biçimde kullanma kapasitesidir. Çalışmamızın amacı doktorlarda duygusal zeka düzeyinin öfke kontrolü üzerine etkisini araştırmaktır.
MATERYAL ve METOD: Etik kurul onayı sonrası 188 gönüllü doktorda (dahiliye n=67, cerrahi n=64,anestezi n=57) duygusal zeka ve öfke kontrolü anket çalışması yapılmıştır. Duygusal zeka anketi için, Reuven Bar-On tarafından geliştirilen ve Acar tarafından Türkçe’ye uyarlanan duygusal zekâ envanteri kullanılmış olup; kişisel beceriler, kişiler arası etkileşim, uyumluluk, stres yönetimi ve genel ruh durumu olarak 5 ana başlık içermektedir. Cronbach-alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı α= 0.92’dir. Spielberger tarafından geliştirilen ve Özer tarafından Türkçeye uyarlanan “Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği” nin cronbach-alpha güvenirlik değerleri ise 0.73- 0.84 arasında belirlenmiştir. Öfke ifade ölçeği; öfke-içe, öfke dışa ve öfke kontrol” olmak üzere üçe ayrılmıştır.
BULGULAR ve TARTIŞMA: Duygusal zeka ve sürekli öfke ölçeği 3 grup arasında farklı bulunmazken, kontrol altına alınmış öfke ve içte tutulan öfke anestezi grubunda, dışa vurulan öfke ise cerrahi grupta daha fazla saptanmıştır. Strese dayanıklılık cerrahi grupta, problem çözme ve empati anestezi grubunda, sosyal sorumluluk ise en fazla dahiliye grubunda izlenmiştir. Literatürle uyumlu olarak duygusal zeka ile yaş, hobi, spor/yürüyüş yapma, kontrol edilen ve dışa vurulan öfke arasında korelasyon izlenmiştir (1-3). Tüm gönüllüler 35 yaş üstü ve altı olarak 2 gruba ayrıldığında, 35 yaş üstü grupta sürekli öfke daha az, duygusal zeka daha fazla iken, 35 yaş altı grupta dışa vurulan öfke daha fazla bulunmuştur.
SONUÇ(LAR): Duygusal zeka öfke yönetiminde etkilidir ve ameliyathanede yoğun stres altında çalışan anestezist ve cerrahlarda duygusal zeka ve öfke kontrolü seminerlerinin yurt dışında olduğu gibi ülkemizde de faydalı olabileceğini düşünmekteyiz.
|