Prematur hastada ketamin intravenöz uygulaması sonrası ciddi allerjik reaksiyon
Verda Toprak1, Burcu Candan1, Hakan Salih Nuraç1, Eylem Yaman Pınarcı2, Leyla Çağlayan1
1Başkent Üniversitesi, İstanbul Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı, İstanbul
2Başkent Üniversitesi, İstanbul Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı, İstanbul
GİRİŞ ve AMAÇ: Ketamine bağlı alerjik ya da anaflaktoid reaksiyonlar çok seyrektir. Bu vaka ile prematur yenidoğanda, intravenöz ketamin indüksiyonunu takiben gelişen ciddi alerjik reaksiyonu tartışmayı amaçladık.
OLGU SUNUMU: Hasta 23. gestasyonel haftada doğmuş, III. Evre ROP tanısı almış. Postkonseptüel 60. Haftada genel anestezi altında ROP laser tedavisi planlanmış. Hasta doğduğunda 750 gr imiş ve doğar doğmaz entube edilerek yoğunbakımda aralıklarla ventilatör tedavisinde dört ay boyunca izlenmiş. Neonatal yoğun bakımda izlendiği dönemde hidrosefali, inguinal herni onarımı ve sünnet için genel anestezi altında olaysız 3 kez anestezi almış. Yoğun bakımda kaldığı süre boyunca pek çok apne atağı yaşamış. 42 haftalık olup 4500 grama ulaşınca spontan solunumda taburcu edilmiş. Özgeçmişinde intraventriküler kanama, pnömoni trombositopeni ve hidrosefali öyküsü var. Trombosit sayısı 91.000/mm3. Ameliyathanede rutin monitorizasyon uygulanan hasta (ECG, SpO2, NIBP, EtCo2, ısı, gaz analizi). Premedikasyon atropin sulfat 0.1 mg IV periferik damar yolundan uygulandı. Damar yolu lduğu için intravenöz indüksiyon tercih edildi ve ketamin 1mg/kg (5mg) çok yavaş imfüzyon ile sağ dorsal antekubital venden verildi. Ketamin İV verilmesinin hemen ardından, hastada dorsal ven trasesi boyunca yaygın ödematöz, eritematöz plaglar oluştu. (Şekil1). Hastada bronkokonstriksiyon gelişti, kafsız endotrakeal tüple kas gevşetici verilmeden entube edildi. Metil prednisolon 5 mg/kg IV uygulandı. Ketamine hipersensitivite düşünüldü, serumdan total serum IG E çalışıldı. Cilt lezyonları ameliyatın ikinci saatinde söndü. Total Ig E sonucu yüksek bulundu (13.50 IU). Hasta ameliyat bitiminde ekstube edildi, apne için izlendi ve servise taburcu edildi.
TARTIŞMA: Ketamin allerjisi pubmedden araştırıldığında çok az sayıda yayına rastlanmaktadır. Bizim hastamız Evre II alerjik reaksiyon sınıflamasıyla uyumludur (Tablo 1). Anestezist en çok, ciddi ani gelişen kardiyovaskuler kollaps gibi krizlere hazırlıklıdır. Hastanın üstünün örtülü olması, bilincinin kapalı olması alerjinin erken bulgularına ya da orta şiddetli bulgularının gözden kaçmasına yolaçabilir. Prematurite, immatur damar duvarı, immatur immünolojik sistem, ketamin gibi çok güvenli olduğu bilinen intravenöz ilaçlara beklenmedik yanıtlara yol açabilir.
|