KETAMİNİN TESTİKÜLER İSKEMİ REPERFÜZYON HASARINDAKİ ETKİSİ:SIÇANLARDA DENEYSEL ÇALIŞMA
BÇ.ŞAHİN
1, Ş.UZUN
1, B.AYHAN
1, D.DAL
1, S.EKİNCİ
1, P.ATİLLA
1, K.KILINÇ
1
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 1
amacıyla bu çalışma planlanmıştır .
Herhangibir nedenle torsiyon gelişen ve ardından detorsiyone edilen testiste meydana gelen reperfüzyon sonrası hasarlanma devam etmektedir.Bu durumdan iskemi reperfüzyon hasarı sorumlu tutulmaktadır .İskemi-reperfüzyon hasarının ketamin ile azaltılabilirliğini incelemek amacıyla bu çalışma planlanmıştır .
40 adet wistar albino cinsi sıçan kullanıldı .Her grupta 10'ar adet bulunacak şekilde rastgele 4 gruba ayrıldı:
Grup 1 ( Kontrol grubu + SF ) : Hiçbir cerrahi operasyon yapılmadı.Bazal değerler için kullanıldı . Diğer gruplarla eş zamanlı ve eş hacimde intraperitoneal ( ip ) yolla serum fizyolojik ( SF ) uygulandı. 30 saatlik çalışma süresi sonunda testisler iki taraflı olarak çıkarıldı .
Grup 2 (Sham Grubu + SF) : Grubun işlem yapılacak sağ testisi dışarı alındı. Tunika albugineasına tek bir sütür konuldu ve tekrar anatomik bölgeye yerleştirilerek insizyon kapatıldı. Diğer gruplarla eş zamalı ve eş dozda intraperitoneal yolla SF uygulandı . 30 saatlik çalışma süresi sonunda, testisler iki taraflı olarak çıkarıldı .
Grup 3 (6 saat torsiyon + 24 saat detorsiyon + SF ) : Sağ testislerde 720 derece saat yönünde çevrilmesiyle torsiyon oluşturuldu . Torsiyon süresinin ardından testisler tam ters yönde eş derecede çevrilerek detorsiyon oluşturuldu. Detorsiyona 10 dk kala intraperitoneal yolla 1cc/ kg dozunda SF uygulandı .30 saatlik çalışma süresi sonunda , testisler iki tarflı olarak çıkarıldı.
Grup 4 ( 6 saat torsiyon + 24 saat detorsiyon + ketamin ): 6 saatlik torsiyon süresi sonunda detorsiyona 10 dk kala intraperitoneal yolla 100 mgr/kg ( 1cc/kg ) dozunda ketamin uygulandı.Torsiyon süresi bitiminde detorsiyone edildi 24 saat detorsiyonda bırakıldı .İşlem bitiminde testisler iki tarflı olarak çıkarıldı .
Tüm gruplarda sol testislere işlem yapılmayıp grup içi ve gruplararası karşılaştırmada kontrol imkanı sağlandı .30 saatlik çalışma süresi bitiminde tüm gruplarda ; testis dokusunda ,bir lipit peroksidasyon ürünü olan doku malondialdehit doku düzey ölçümü ve histopatolojik inceleme için testisler iki taraflı olarak çıkarıldı . İstatistiksel yorum için; Kruskal Wallis H, Mann-Whitney U testi kullanılmıştır.
Testiküler torsiyon/detorsiyonun hem ipsilateral hem de kontralateral testiste oksidatif strese ve doku hasarına neden olduğu biyokimyasal ve histopatolojik olarak saptanmıştır. MDA seviyeleri açısından grup1 ve 2 ile grup 2 ve 3 arasındaki fark anlamlıyken , grup 3 ve 4 arasındaki fark anlamlı bulunamamıştır .Histopatolojik grade açısından karşılaştırılan tüm gruplarda farklar anlamlı bulunmuştur .Grup 3 ve 4 arasında iskemi reperfüzyon sonrası histopatolojik hasar seviyesi açısından oluşan fark anlamlı olup hasar ketamin grubunda daha azdır .Ancak grup 2 'de görülen hasardan daha fazladır .Ketamin kullanımını takiben histopatolojik hasarda anlamlı bir düzelme görülmüştür ( tablo 1) .
Tablo 1 : İşlem gören testislerin , MDA düzeyleri ve histopatolojik incelemesi
|
Gruplar |
Grup 1 |
Grup 2 |
Grup 3 |
Grup 4 |
|
MDA |
82.04 ± 8.57
79.96 |
81.92 ± 18.60
80.38 |
125.42 ± 29.03
127.14 |
108.93 ± 20.75
99.40 |
|
Grade |
1.2 ± 0.4
1.0 |
2.2 ± 0.4
2.0 |
3.8 ± 0.4
4.0 |
2.7 ± 0.5
3.0 |
Testis torsiyonu ve detorsiyonu sonucu oluşan iskemi-reperfüzyon hasarının azaltılmasında ketamin kullanımı yararlı olabilir . Doku MDA seviyelerinin farklı zaman aralıklarında ve reperfüzyonun daha erken döneminde bakılması, ketaminin bu etkisinin varlığının gösterilmesinde doku MDA düzeylerini daha anlamlı kılabilir.
|