SIÇANLARDA İZOFLURAN VE LİPOİK ASİT UYGULAMASININ KOGNİTİF FONKSİYONLAR ÜZERİNE ETKİSİ
I.DAVARCI
1, S.AYDIN
2, K.TUZCU
2, M.KARCIOĞLU
2, S.HAKİMOĞLU
2, S.TURHANOĞLU
2, M.AYDIN
3
MUSTAFA KEMAL ÜNIVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD, HATAY 1
MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD, HATAY 2
ZİRVE ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ, FİZYOLOJİ AD, GAZİANTEP 3
İzofluranın kognitif fonksiyonlar üzerine olumsuz
etkilerinin olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte antioksidan bir ajan olan
alfa lipoik asidin (ALA) öğrenme ve hafızayı güçlendirdiği çeşitli deneysel
modellerde gösterilmiştir. Bu çalışmada, orta yaşlı sıçanlarda
izofluran aneztezisi ve ALA uygulamasının tek başlarına ve birlikte
verilmelerinin öğrenme ve hafıza üzerine etkisini araştırmayı amaçladık.
12 aylık 32 adet erişkin erkek Sprague Dawley
cinsi sıçanlar ortalama vücut ağırlıklarına göre randomize olarak dört gruba ayrıldı. Kontrol grubuna %40 O2, İZO grubuna
%1 konsantrasyonda izofluran, ALA grubuna tek doz intraperitoneal 100 mg/kg ALA
verilmesinden 30 dakika sonra %40 O2, ALA-İZO grubuna
intraperitoneal 100mg/kg ALA uygulamasından 30 dakika sonra %1 konsantrasyonda
izofluran verildi. İnhalasyonlar iki saat süreyle uygulandı. Uygulamalardan
yarım saat sonra tüm hayvanlar öğrenme-hafıza performansı ölçümü için 5 gün
süreyle Morris Water Maze testine tabi tutuldular. Belleğin pekiştirme işlemini
test etmek için ise 5 günlük testten 24 saat sonra prob testi yapıldı. Tüm bu
işlemler günün aynı saatlerinde, aynı sıcaklık ve çevresel etkenler altında
aynı kişi tarafından gerçekleştirildi.
Beş günlük öğrenme sürecinde tüm hayvanların gizli
platform bulma sürelerinin (PBS), ortlama hızlarının, katedilen yolun ve platforma
olan ortalama uzaklıklarının giderek azaldığı gözlemlendi. İkinci gün PBS, ALA-İZO grubunda ALA grubundan anlamlı olarak uzunken (p<0.05), üçüncü gün İZO grubunda kontrole göre uzun bulundu (p<0.05). Altıncı gün öğrenilen bilgininin geri çağrılmasının ve
dolayısıyla hafızanın değerlendirildiği prob testi bulgularına bakıldığında;
anlamlı olmasa da İZO ve ALA+İZO grubunda hedef kadrana geçiş sayısı ve ilk
geçiş zamanının daha düşük olduğu, buna karşı hedef kadranda kalış sürelerinin
uzun olduğu tesbit edildi. Ayrıca,
İZO ve ALA-İZO grubunda toplam katedilen yol ve ortalama hız kontrol
grubuna göre anlamlı olarak azalmış bulundu (p˂0.05).
Çalışmamızda ALA’nın öğrenmeyi ve hafızayı
olumlu etkilediği, İzofluranın öğrenmeyi ilk günlerde bozmasına rağmen
ilerleyen günlerde etkisinin azaldığı ve ALA ile birlikte verilmesinin
sinerjistik etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu deneysel çalışmanın klinik
çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir.
|