Geriatrik hastalarda farklı gaz akımları ile uygulanan anestezi yönetiminin kognitif fonksiyonlar üzerine etkilerinin karşılaştırılması; prospektif randomize çalışma
Bilge Özge Kılıç, Meltem Savran Karadeniz, Meltem Merve Güler, Müşerref Beril Dinçer, Kamil Mehmet Tuğrul
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul
GİRİŞ VE AMAÇ: Geriatrik hastalarda postoperatif dönemde hafıza kaybı ve konsantrasyonda azalma, deliryum sık görülebilen komplikasyonlardır. Anestezik ajanlar merkezi sinir sistemi fonksiyonlarını değişik derecelerde ve sürelerde etkilemektedir. Ameliyat sonrası görülen psikomotor fonksiyon bozukluğu “postoperatif kognitif disfonksiyon” (POKD) olarak tanımlanmaktadır. POKD, mortalite artışına neden olabilen ciddi bir durumdur. Çalışmamızda; geriatrik hastalarda minimal akım (0,5 ml/dk) ve orta akım (2l t/dk) anestezisinin, uyanma ve derlenme kriterleri ile erken dönem kognitif fonksiyonlar üzerine etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.
YÖNTEM: Hastanemizde Mayıs 2017-Şubat 2018 tarihleri arasında 60 yaş üzeri, ASA II-III, en az 2 saatlik cerrahi operasyon geçiren 80 hasta bu prospektif çalışmaya dahil edildi. Hastalar kapalı zarf yöntemi ile randomize edilerek 2 gruba ayrıldı. Hastalara anestezi idamesinde Desfluran + O2 + Hava karışımı uygulandı. Taze gaz akımı Grup I ‘e 0,5 lt/dk, Grup II’ye 2 lt/dk uygulandı. Ajan kesme sonrası; göz açma, sözel emirlere yanıt, ekstübasyon zamanı kayıt altına alındı. Uyanma zamanı; Steward Recovery Score ile değerlendirilip, ≥ 4 olmasına kadar geçen süre kaydedildi. Hastaların kognitif fonksiyonları preoperatif ve postoperatif 1. ve 3. günlerde Addenbrook Kognitif Muayenesi (ACE-R) ile değerlendirildi.
BULGULAR: Her iki gruptan 30 hasta çalışmayı tamamladı. Hastaların göz açma, sözel emirlere uyma, ilk hareket ve ekstübasyon süreleri açısından iki grup arasında anlamlı fark gözlenmedi (p>0,05). Steward skoru ≥ 4 olması için geçen süre iki grup arasında benzerdi. Hastaların ACE-R sonuçları arasında operasyon öncesi ve operasyon sonrası 1. ve 3. gün skorlarında iki grup arasında anlamlı fark izlenmedi (p>0.05).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Çalışmamızda minimal akım anestezisinin geriatrik yaş grubunda orta akım anestezisine göre kognitif fonksiyonlar üzerine önemli bir üstünlüğü görülmemiştir. Anestezide kullanılan taze gaz akım miktarı azaldıkça, hipoksi riski dikkate alınarak, geriatrik yaş grubunda uygun monitorizasyon ve yakın takip altında minimal akım ve orta akım anestezilerinin kognitif fonksiyonlar üzerine olumsuz etkisi olmadan güvenle kullanılabileceği düşünmekteyiz.
|