Diş Hekimliği Ameliyathanesi’nde alınan Oral ve Maksillofasiyal Cerrahiler için Hastane Yatış Planını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi
Fılız Uzumcugil1, Aysun Ankay Yılbaş1, Başak Akça1, Demet Başak Özkaragöz1, Selen Adiloğlu2, Hakan Hıfzı Tüz2, Meral Kanbak1
1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, Ankara
2Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi AD, Ankara
GİRİŞ VE AMAÇ: Oral ve maksillofasiyal (OMF) cerrahiler, hastalarla ilgili faktörlere, cerrahinin tipine ve uygulanması gereken anestezi tekniğine bağlı olarak ameliyathane-dışı merkezlerde ya da hastane ameliyathanelerinde yapılabilir. Bu faktörler, hastanın cerrahisinin yapılacağı merkezi belirlediği gibi, aynı zamanda hastanede 24 saat izlem için yatış ihtiyacı olup olmadığını da belirler (1-3). Çalışmamızda, günübirlik ameliyatlar için düzenlenmiş olan Diş Hekimliği Fakültesi Ameliyathanesi’nde alınan OMF cerrahi hastalarının hastanede yatış endikasyonlarını araştırmayı amaçladık.
YÖNTEM: 2014-2017 arasında Diş Hekimliği Fakültesi Ameliyathanesi’nde genel anestezi altında OMF cerrahisi uygulanan hastaların kayıtları incelendi. Cerrahi tipleri, cerrahi süreleri, postoperatif istenmeyen olaylar, ko-morbiditeler ve hastanede yatış ihtiyacı olan hastalar değerlendirildi.
BULGULAR: Belirlenen süre içerisinde toplam 821 hastanın genel anestezi altında oral cerrahiye alındığı belirlendi. Hastaların tümünün ASA fiziksel durumu <3 idi. OMF cerrahisi uygulanan 631 hastanın kaydı çalışmaya dahil edildi. 174 hastanın hastaneye yatışının yapıldığı gözlendi. Bu hastalardan sadece 1’inde cerrahinin beklenmeyen şekilde uzaması nedeniyle öngörülemeyen yatış yapıldığı, geri kalan 173 hastada preoperatif değerlendirme sonucunda öngörüldüğü şekilde yatış yapıldığı belirlendi. Yatış yapılan hasta sayıları incelendiğinde, ko-morbiditesi olan hasta grubu ile olmayan hasta grubu arasında fark olmadığı görüldü (p=0.389). Hastaneye yatışı yapılan hastaların cerrahi sürelerinin daha uzun olduğu görüldü (90 dk (10-330) ve 165 dk (45-390); p<0.001). Postoperatif istenmeyen olayların toplam 205 hastada geliştiği, bu hastalardan 8’inin hastaneye yatışının yapıldığı, ancak hiçbirinde yatışın nedeninin istenmeyen olaylar olmadığı belirlendi. Toplam derlenme süresi tüm hastalarda taburculuk veya hastaneye transfer yapılana kadar 145.4±53.2 dakika idi.
TARTIŞMA VE SONUÇ: Çalışmamızda, ameliyat süresinin Diş Hekimliği Fakültesi Ameliyathanesi’nde uygulanan OMF cerrahiler için yatış ihtiyacının belirlenmesinde en önemli faktör olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak, günübirlik cerrahiler için düzenlenmiş ameliyathanelerde, ASA fiziksel durumu <3 olan hastalar için, uzun derlenme süresi ve yatış planı sağlandığı sürece, ameliyat süresinden bağımsız olarak OMF cerrahi planı yapılabileceği düşüncesindeyiz.
|