Koroner arter baypas cerrahisi sonrası gelişen hastane içi mortalite ve komplikasyonlar; preoperatif değerlerle prediksiyon mümkün mü?
Eda Balcı1, Aslıhan Aykut1, Aslı Demir1, Ülkü Sabuncu1, Rabia Koçulu1, Bahadır Aytekin2, Ümit Karadeniz1
1Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anestezi Kliniği, Ankara
2Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği, Ankara
GİRİŞ VE AMAÇ: Kardiyak cerrahi sonrası 30-günlük mortalite hızı %1-4 olarak bildirilmektedir. Kalp cerrahisi sonrası erken mortalite terimi postoperatif 30 gün için söylenmektedir. Çeşitli skorlama sistemleri ile hastaların mortalite ve morbidite riskleri değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Kalp cerrahisinde preoperatif değerlendirmenin amacı, cerrahi riski saptamak, hastayı optimize etmek ve perioperatif komplikasyon riskini azaltmaya yönelik önlemler almaktır. Bu risklerin daha iyi anlaşılması ile olası komplikasyonların önlenmesi, cerrahi sonrası yaşam süresi ve kalitesinin arttırılması hedeflenmektedir. Bu çalışmada, izole koroner arter baypas cerrahisi(CABG) sonrası kısa dönemde komplikasyon ve mortalite gelişmiş hastaları, literatürde sık kullanılmış preoperatif prediktörler açısından değerlendirmeyi amaçladık.
YÖNTEM: Çalışmamızda kardiyopulmoner baypas(KPB) kullanılarak izole CABG cerrahisi için ameliyata alınmış 518 hasta araştırılmıştır. Demografik bilgilerin yanında preoperatif açlık kan glukozu(AKŞ), hemoglobin(Hb), nötrofil, platelet sayısı, RDW, MPV, platelet lenfosit oranı (PLR), nötrofil lenfosit oranı (NLR) değerleri kaydedilmiştir. Postoperatif dönemde karşılaşılan majör komplikasyonlar; kardiyak, pulmoner, renal, serebral, mediastinit, kanama/tamponad nedeniyle revizyon olarak sınıflanmıştır. Mortalite ve komplikasyon gelişimlerine göre gruplara ayrılan hastalar, preoperatif prediktörler değerleri ile ilişkilendirilmiştir.
BULGULAR: 518 hastanın 26’sında(%5) yoğun bakım sürecinde mortalite gözlemlenmiştir. Yaş, HT varlığı, preoperatif AKŞ ve preoperatif PLR mortalite ile ilişkili bulunmuştur. Ancak bu verilerin modellerle yapılan çok değişkenli analizlerinde sadece yaşın mortalite üzerine bağımsız prediktör olduğu görülmüştür(p<0.001). MACE,ABY, revizyon ve bütün olumsuz olayların mortalite ile ilişkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Yaş, AKŞ, Hb değeri, MPV ve NLR komplikasyon gelişimi ile ilişkili bulunmuştur. Ancak sadece yaş komplikasyon için bağımsız prediktör olarak görülmüştür(p <0.001).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Çalışmamıza göre yaş haricindeki diğer veriler, komorbidite veya hematolojik faktörler, postoperatif mortalite ve komplikasyon gelişen gruplarda farklı bulunmamış, prediktif özellikleri gözlenmemiştir. Kardiyak cerrahi prosedürlerinde sonuçları tahmin edebilmek büyük bir zorluktur. Sadece preoperatif laboratuvar değerleri ve mevcut hastalık bilgileriyle CABG cerrahisi sonrası her hastada mortalite ve komplikasyonları öngörebilmek mümkün olmamaktadır. İdeal sonuçlara ulaşabilmek için kapsamlı intraoperatif ve cerrahi veriler ile, erken postoperatif ölçümlerin de dikkate alınması gerekli görünmektedir.
|