Diyabetik Ratlarda Renal İskemi Reperfüzyonunun Yol Açtığı Akciğer Hasarında Deksmedetomidinin Koruyucu Etkinliğinin Araştırılması
Seyfi Kartal1, Gülay Kip2, Ayşegül Küçük3, Ali Atan4, Özlem Erdem5, Mustafa Arslan6, Mustafa Kavutçu7
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Trabzon
2Gazi Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı (Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı), Ankara
3Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kütahya
4Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Üroloji Anabilim Dalı, Ankara
5Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara 6Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reaminasyon Anabilim Dalı, Ankara 7Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara
GİRİŞ VE AMAÇ: İskemi reperfüzyon hasarı(İR) hücre hasarına sebep olan kompleks ve bifazik bir prosesstir. İskemi, iyonik gradient ve hemostazı sağlamak için gereken enerji oluşumunu azaltarak sonuçta organ hasarı ve ölümüne sebep olan hasarı başlatır. Reperfüzyon, serbest oksijen radikalleri, endotelyal faktörleri ve lökositleri içeren inflamatuar reaksiyonları tetikleyerek bu hasarı arttırmaktadır. Renal İR hasarı sonrası benzer mekanizmalar ile kalp, akciğer, karaciğer ve pankreas gibi uzak organlarda da doku hasarı oluşabilmektedir. Bu çalışmanın amacı diyabetik ratlarda renal İR modelinde iskemi öncesi uygulanan deksmedetomidinin akciğer üzerine koruyucu etkilerini araştırmaktır.
YÖNTEM: Etik kurul onayı alındıktan sonra, streptozosin (55 mg/kg) ile diyabet oluşturulan 24 Wistar Albino ratlarda diyabetin etkisi belirginleştikten sonra, randomize olarak 4 gruba ayrıldı. Diyabet kontrol(grup DK), diyabet Deksmedetomidin(grup DD), diyabet İR(grup DİR), diyabet İR-Deksmedetomidin (grup DİR-D). DD ve DİR-D gruplarına Deksmedetomidin (100µg/kg intraperitoneal) işlemden 30 dk önce uygulandı. DİR gruplarında sol renal pedikül serbesleştirildi, arter ve vene atravmatik vasküler klemp konuldu. Yüz yirmi dakika sonra klemp kaldırıldı ve 120 dakika süreyle reperfüzyon sağlandı. Reperfüzyon dönemi bitiminde alınan akciğer doku örneklerinde biyokimyasal ve histopatolojik parametreleri değerlendirildi. Gruplar arasında fark olup olmadığını belirlemede bağımsız gruplarda Kruskal-Wallis testi ile değerlendirildi. Anlamlılık bulunan gruplarda Mann-Whitney U testi ile karşılaştırılma yapıldı.
BULGULAR: Histopatolojik olarak incelendiğinde; nötrofil infiltrasyonu/agregasyonu, alveol duvar kalınlığı ve total akciğer hasarı skoru DİR grubunda DK ve DİRD gruplarına göre anlamlı olarak yüksek bulundu. Ayrıca DD ve DİRD gruplarında görülen nötrofil infiltrasyonu/agregasyonu, alveol duvar kalınlığı ve total akciğer hasarı skorunda DK grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yüksek olduğu görüldü (Tablo 1).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Diyabetik ratlarda iskemiden 30 dk önce intraperitoneal olarak uygulanan 100µg/kg deksmedetomidinin akciğer histopatolojisinde İR’ a bağlı meydana gelen hasarlanmayı kısmen düzelttiğini tespit ettik. Diyabetik ratlarda renal İ/R öncesi uygulanan deksmedetomidinin uzak organ olan akciğer koruyucu etkisinin olduğunu düşünmekteyiz.
|