Meme Kanseri Cerrahisi Geçiren Hastalarda Postmastektomi Nöropatik Ağrı Değerlendirilmesi
Aslınur Sagün1, Şebnem Atıcı1, Ahmet Dağ2, Güldane Turhan Karabakan3, Mustafa Azizoğlu1
1Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Mersin
2Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Mersin
3Mersin Şehir Hastanesi
GİRİŞ VE AMAÇ: Meme cerrahisi sonrası hastaların yaklaşık %18-50 ‘sinde, dirençli, yanma şeklinde, yaşam kalitesini bozabilen nöropatik ağrı gelişmektedir. Postmastektomi ağrı sendromu olarak adlandırılan bu durum için özellikle hastanın yaşı, cerrahinin tipi, aksiller diseksiyon varlığı gibi nedenler ağrının şiddetinden sorumlu tutulmaktadır. Bu çalışmada, meme kanseri tanısı ile mastektomi uygulanan hastalarda nöropatik ağrı gelişmesine etkisi olabilecek faktörler retrospektif olarak araştırıldı.
YÖNTEM: Fakülte Etik Kurulu onayı alındıktan sonra, 2008-2016 yılları arasında meme kanseri nedeniyle mastektomi uygulanan 392 hastanın verileri Hastane Bilgi Yönetim Sistemi’nden retrospektif olarak incelendi. Hastaların demografik verileri, uygulanan cerrahi tipi, radyoterapi, kemoterapi ve ek hastalık varlığı, tümörün patolojik tanısı, aksiller diseksiyon uygulanıp uygulanmadığı, toplam ve metastatik lenf nodu sayısı, hastaların Algoloji Kliniği’ne başvuru durumu, VAS ve LANSS değerleri ve gabapentin veya pregabalin kulllanımı incelendi. İstatistiksel olarak p<0.05 anlamlı kabul edildi.
BULGULAR: Nöropatik ağrı için ilaç kullanan 95 (%24,4) hasta saptandı. Bunların 76‘sı (%19,4) pregabalin, 21’i (%5,4) gabapentin, 2’si her iki ilacı da kullanmakta idi. Bu hastaların yaş ortalaması 58,6 ±12,7, VAS değerleri 4,5± 1, LANSS değerleri 11,4±3,5 idi. Yaş, cerrahi tipi, çıkarılan toplam lenf nodu, metastatik lenf nodu sayısı, aksiller diseksiyon uygulanması, radyoterapi ve kemoterapi varlığı risk faktörü olarak saptanmadı. Ek hastalıklar içinde sadece hipertansiyon varlığı ile nöropatik ağrı arasında ilişki bulundu (p=0.01).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Bu bulgular ile cerrahi tipinden bağımsız olarak mastektomi uygulanan hastaların çok ciddi bir kısmında nöropatik ağrı geliştiği ortaya konmuştur. Bu nedenle, mastektomi geçiren hastaların nöropatik ağrı açısından ciddi şekilde takiplerinin gerektiği, risk faktörleri açısından da prospektif çalışmalara ihtiyaç olduğu kanısındayız.
|