Künt Göğüs Travmasına Bağlı Oluşan Akut Akciğer Hasarına Deksmedetomidin ve Ketaminin Etkilerinin Karşılaştırılması
Seyfi Kartal1, Gülay Kip2, Ayşegül Küçük3, Seyhan Sümeyra Aşçı1, Özlem Erdem4, Mustafa Arslan5, Nigar Afandiyeva6
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Trabzon 2Gazi Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Çocuk Diş Hekimliği Anabilim Dalı (Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı), Ankara 3Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kütahya 4Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, Ankara 5Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reaminasyon Anabilim Dalı, Ankara 6Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara
GİRİŞ VE AMAÇ: Künt ya da penetran toraks travmalarına bağlı mortalite ve morbidite yüksektir. Künt göğüs travmasına bağlı pulmoner kontüzyon (PK) vakalarında olumlu etkisinin olduğunu düşündüğümüz deksmedetomidin ve ketaminin etkilerinin değerlendirildiği herhangi bir çalışmaya rastlamadık. Çalışmamızda, deksmedetomidinin ve ketaminin künt göğüs travma modelinde akciğer hasarı üzerine koruyucu etkilerini biyokimyasal ve histopatolojik olarak değerlendirmeyi amaçladık.
YÖNTEM: Etik kurul onayı alındıktan sonra, 30 adet sıçan, rastgele 5 gruba ayrıldı (Kontrol (Grup K), Pulmoner kontüzyon (Grup PK), Pulmoner kontüzyon-deksmedetomidin (Grup PK-D), Pulmoner kontüzyon-ketamin (Grup PK-K), Pulmoner kontüzyon-deksmedetomidin+ketamin (Grup PK-D+K). Göğüs travması oluşturulduktan sonra deksmedetomidin (100µg/kg), ketamin 100mg/kg intraperitoneal uygulandı. Pulmoner kontüzyon oluşturulduktan 6 saat sonunda alınan akciğer doku örneklerinde; biyokimyasal ve histopatolojik parametreleri karşılaştırıldı.Gruplar arasında fark olup olmadığını belirlemede bağımsız gruplarda Kruskal-Wallis testi ile değerlendirildi. Anlamlılık bulunan gruplarda Mann-Whitney U testi ile karşılaştırılma yapıldı. Anlamlılk düzeyi p<0.05 olarak kabul edildi.
BULGULAR: Histopatolojik olarak incelendiğinde; nötrofil infiltrasyonu/agregasyonu ve total akciğer hasarı skoru PK grubunda tüm gruplara göre anlamlı olarak yüksek bulundu. Ayrıca alveol duvar kalınlığı PK grubunda K, PKD ve PKD+K gruplarına göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.0001,p=0.031,p=0.020,sırasıyla)(Tablo 1).
TARTIŞMA VE SONUÇ: Ratlarda kontüzyondan hemen sonra intraperitoneal olarak uygulanan 100µg/kg deksmedetomidinin veya deksmedetomidin+ketamin kombinasyonunun akciğer histopatolojisinde kontüzyona bağlı meydana gelen hasarlanmayı kısmen düzelttiğini tespit ettik. Tek başına ketamin uygulamasının koruyucu etkisini görmedik. Ratlarda kontüzyon sonrası uygulanan deksmedetomidinin veya deksmedetomidin+ketamin kombinasyonunun akciğer koruyucu etkisinin olduğunu düşünmekteyiz.
|