Diz Artroskopisinde Postoperatif Ağrıda Intraartiküler Deksmedetomidin-Bupivakain ile Magnezyum Sülfat-Bupivakain’ in Karşılaştırılması
Hande Gürbüz Aytuluk1, Alper Gültekin2, Kemal Tolga Saraçoğlu1
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Kocaeli
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Kocaeli
GİRİŞ VE AMAÇ: Artroskopik menisküs cerrahileri en sık uygulanan günübirlik ortopedik prosedürlerdir. Ancak snoviyal dokudaki serbest sinir uçlarının irritasyonu ile eklem kapsülünün gerilmesi ve yağ yastıklarının rezeksiyonu çeşitli seviyelere ağrıya yol açar. Kılavuzlarda postoperatif ağrı tedavisinde opiodsiz analjezi yöntemleri ile multimodal tedavi yaklaşımları önerilmektedir. Çalışmamızda postoperatif ağrıda, azaltılmış dozlarda ve volümlerde intraartiküler (IA) enjekte edilen deksmedetomidin-bupivakain ile magnezyum-bupivakain kombinasyonlarını karşılaştırmayı amaçladık.
YÖNTEM: Prospektif randomize-kontrollü-çift kör bu çalışmamıza, Mart-Temmuz-2018 arasında, 18-65 yaş arasında, elektif şartlarda spinal anestezi altında artroskopik meniskektomi planlanan 52 (95% güven aralığı) hasta çalışmaya dahil edildi. Blok randomizasyon sonrası 2 çeşit 10ml’lik çalışma solüsyonu hazırlandı (15%MgSO4 5ml + 0.5%bupivakain 5ml; 50µg deksmedetomidin + 0.5%bupivakain 5ml). Operasyonun sonunda turnike inmeden 10dk öncesinde IA enjekte edildi. Hastalar uygulanan ilaca göre Grup-D ve Grup-M olarak iki grupta incelendi. Hastaların postoperatif ağrı skorları (VAS), analjezik ihtiyaçları, kurtarma analjezik süreleri ve mobilizasyon süreleri gözlendi. Hastalar, cerrahlar, anestezist, takibi yapan hemşire ve çalışmacılar randomizasyon sekansına kördü.
BULGULAR: Her iki grup arasında demografik özellikler, perioperatif veriler, mobilizasyon süreleri, analjezik ihtiyaçları, VAS skorları, kurtarma analjezik süreleri arasında fark saptanmadı. VAS skorları Grup-D’de 6. saatte pik yaparken Grup-M’de 8. saatte pik yaptı.
TARTIŞMA VE SONUÇ: Çalışmamızın ana sonucu, bu iki adjuvanın bupivakain ile kombinasyonalarının daha düşük dozlarda ve volümlerde bile postoperatif ağrıya olumlu etkinliklerinin yanısıra, birbirine karşı üstün olmadıklarının gösterilmesidir. Deksmedetomidin IA bölgeden eliminasyonu magnezyumdan daha hızlıdır. Analjezik etkilerinde sistemik absorpsiyonun etkisi ekarte edilemez. Deksmedetomidin, sedatif, anksiyolitik, analjezik, antihipertansif ve sempatolitik etkileri olan selektif, spesifik, lipofilik ve potent bir α2-adrenerjik reseptör blokörüdür. Magnezyum, spinal nöronlarda NMDA antagonisti olarak çalışan, nosiseptif transmisyonda önemli rolü olan, antiinflamatuvar ve immünmodülatuvar etkilere sahip, aynı zamanda kıkırdak rejenerasyonuna pozitif etkili bir ajandır. Çeşitli çalışmalarda bu ilaçların daha yüksek dozlarda ve volümlerde etkinlikleri gösterilmiştir. Bupivakainin kondrositlere negatif etkileri bilinmektedir. Deksmedetomidin veya magnezyum ile kombine olarak kullanıldığında bupivakain dozu azaltılabilir. Çalışmamıza göre, benzer klinik sonuçlarından dolayı, fiyat avantajı nedeniyle magnezyum tercih edilebilir.
|