Yüksek Riskli Operasyonlarda Santral Venöz – Arter CO2 Farkı Postoperatif Komplikasyonları Öngörmede Etkin midir?
Azat Sultanov, Günseli Orhun
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İstanbul
GİRİŞ VE AMAÇ: Yüksek riskli operasyonlarda doku perfüzyonunun yeterli düzeyde devam etmesi postoperatif organ yetersizliği ve mortalite gelişme riskini düşürmektedir. Major cerrahi girişimlerde santral veno-arteriyel karbondioksit farkının (ΔPCO2) prognostik önemi sınırlı bir ölçüde araştırılmıştır. Bu çalışmada birincil amacımız, intraoperatif dönemdeki ΔPCO2 değerlerinin postoperatif komplikasyonları öngörmedeki etkinliğini araştırmak. İkincil amacımız, intraoperatif ve postoperatif ilk 24 saat ΔPCO2 değerlerini karşılaştırmak ve komplikasyon gelişim sıklığı ile ilişkisinin incelenmesidir.
YÖNTEM: Etik kurul onamı alındıktan sonra, bu prospektif gözlem çalışmasına major cerrahi girişim geçiren ve ilk 24 saat yoğun bakım takibi gereken hastalar dâhil edildi. Standart anestezi monitorizasyonu yapıldıktan sonra peroperatif 2. saat, operasyon sonunda ve yoğun bakım takibi sırasında 0-6-12. saatte arteryel ve venöz kan gazı örneği alındı. Hastalarda hastaneden taburcu edilene kadar komplikasyon gelişimi takip edildi. Komplikasyon gelişen ve gelişmeyen 2 grup karşılaştırıldı. Postoperatif komplikasyon riskini etkileyen faktörleri tahmin etmek için regresyon analizi ve bu faktörlerin etkinliğini değerlendirmek için ROC analizi yapıldı.
BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen 138 hastanın (73 kadın / 65 erkek, yaş= 66.7 ± 10.8 yıl) %49’unda postoperatif komplikasyon gelişti ve mortalite oranı %4.3 bulundu. Komplikasyon gelişen ve gelişmeyen grup arasında mortalite açısından anlamlı fark vardı (p=0.011). Univariant analiz iki grup arasında intra ve postoperatif arteriyel oksijen basıncı, ΔPCO2, santral venöz oksijen satürasyonu ve laktat değerleri arasında anlamlı fark gösterdi. Multivariant analiz, yaş ve postoperatif ΔPCO2nin postoperatif komplikasyonun tahmininde bağımsız parametre olduğunu gösterdi. ROC eğrisi analizi intraoperatif ve postoperatif ΔPCO2’nin postoperatif komplikasyonu tahmin etmek için belirli bir prediktif değere sahip olduğunu gösterdi. İntraoperatif ΔPCO2 ≥ 6.6 mmHg kesme değeri (AUC= 0.726, duyarlık %55, özgüllük %90) ve posoperatif ΔPCO2 ≥ 7.5 mmHg kesme değeri (AUC=0.913, duyarlık %87, özgüllük %88) saptandı.
TARTIŞMA VE SONUÇ: Yüksek riskli cerrahi hastalarda hem intra hem de postoperatif ΔPCO2 değerleri postoperatif komplikasyon gelişimini öngörmede kullanılabilecek pratik ve güvenli bir parametredir.
|