Genel anestezi esnasında lokal anesteziğe bağlı alerjik reaksiyon
Di̇lek Günay Canpolat, Seher Orbay Yaşli̇
Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız Diş ve Çene Cerrahisi AD,Anesteziyoloji ve Reanimasyon, Kayseri
GİRİŞ-AMAÇ: Perioperatif dönemde alerjik reaksiyonlar ve/veya anaflaksi görülebilir. Sık nedenleri kas gevşeticiler, antibiyotikler, hipnotikler, opioidler, kolloidler ve lokal anestezikler gibi diğer ajanlardır. Lokal anestezik ilişkili alerjik reaksiyonlar nadir olup, tüm alerjik reaksiyonların % 1’inden azını oluşturmaktadır. Buna rağmen, lokal anestezik enjeksiyonundan hemen sonra istenmeyen sistemik yan etkiler gelişebilir. Bu olgu sunumunda, genel anestezi esnasında lokal anesteziğe karşı gelişen alerjik reaksiyonu ve hasta yönetimini paylaşmayı amaçladık. OLGU: 5 yaşında, 24 kg olan erkek hasta dental tedavilerinin yapılması için Erciyes Üniversitesi Pedodonti AD’na başvurdu. Uyumsuzluk nedeniyle tedavilerinin genel anestezi altında yapılması planlandı. Hastanın hikayesi incelendiğinde ek hastalığı olmadığı ve daha önce hiç diş tedavisi görmediği tespit edildi. Bilinen alerjisi yoktu. Midazolam ile premedike edilen hasta ameliyathaneye alındı. Anestezi indüksiyonu için 1 mcg/kg fentanil, 2 mg/kg propofol ve 0.6 mg/kg rokuronyum kullanıldı. 5 mm endotrakeal tüp ile entübe edilen hastanın, anestezi idamesinde sevofluran ve hava karışımı kullanıldı. Diş dolguları lokal anestezi uygulamaksızın yapıldı. Vakanın bitiminde, diş çekimleri için lokal anestezik (Artikain) enjekte edildi. Lokal anestezi uygulamasından hemen sonra, hastanın dudaklarında ve dilinde şişlik olduğu farkedildi. Hastaya kilosuna uygun dozda intravenöz antihistaminik ve prednizolon uygulandı. Dilindeki şişliğin tamamen geçtiği ve dudak çevresindeki şişliğin azaldığı farkedildi. Hastanın hemodinamik parametreleri (nabız, tansiyon) normal sınırlarda seyretti. Vücutta döküntü yoktu. Klinik bulguları düzelince, hasta dekürarize edilerek ekstübe edildi ve uyandırıldı. Derlenme ünitesinde, sesinde hafif kabalaşma olması nedeniyle inhale adrenalin uygulandı. Takiplerinde, vital ve muayene bulguları stabil olan hasta servise devredildi. Çocuk alerji uzmanından alınan öneriler doğrultusunda, 6 saat takip edilip antihistaminik reçete edilerek sağlıkla taburcu edildi. Hasta, alerjen ajanla ilgili yazılı bilgilerle alerji uzmanına yönlendirildi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Genel anestezi sırasında çoklu farmakolojik ajan kullanıldığı için alerji nedenini tespit etmek güç olabilir. İyi bir anamnez, yakın klinik gözlem ve gerektiğinde acil müdahale edebilecek ekipmanın hazır bulundurulması ile, perioperatif alerjik reaksiyon ve/veya anaflaksi yönetimi sağlanmalıdır.
|