Karotis endarterektomi operasyonunda intraoperative şant kararının verilmesinde NIRS monitörizasyonunun rolü
Gökhan İnangil, Fulya Yurtsever, Cihan Çakı, Hamdi Tüfekçi, Ayşın Ersoy
Sultan Abdülhamid Han Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Servisi, İstanbul
GİRİŞ: Karotis endarterektomi (KEA) operasyonu serebrovasküler olayların engellenmesinde sıklıkla kullanılan cerrahi bir yöntemdir ancak beraberinde belirgin intraoperatif inme riski içerir. Plaktan kopan parçalara bağlı emboli veya karotis klempinin kullanılması sonucu oluşan iskemi, hastalarda en önemli perioperatif riski oluşturur. Hipoperfüzyon ihtimaline karşı sıklıkla kanı ortak karotid arterden internal karotid artere taşıyan bir şant uygulaması gerekebilir. Şant; sıklıkla karşı taraf karotid arterinde darlık bulunan ya da Willis Poligonu yetersizliği bulunan hastalarda tercih edilmektedir. Şant kullanımı konusunda farklı yaklaşımlar bulunmaktadır çünkü şant kullanımı da kendi içinde bazı riskler içermektedir. Biz bu olgu sunumunda şant kullanımı kararının verilmesinde serebral near infrared spektroskopi (NIRS) monitörizasyonunun önemini vurgulamayı hedefledik. OLGU: Sağ KEA operasyonu planlanan 83 yaşında ASA 2 erkek hastada %80 sağ internal karotis darlığı mevcut olup baziller ve vertebral arterleri normaldi. Bazal NIRS değerleri sağ ve solda sırası ile %74 ve %76 olarak ölçüldü. Karşı taraf karotis arterde ciddi bir darlık saptanmaması ve vertebra-basiller sistemin intakt olması sebebi ile intraoperatif şant kullanılması planlanmamıştı. Cerrahi hazırlık ve insizyonu takiben sağ karotis eksplore edilerek klempe edildi. NIRS monitörü (Somanetics,INVOS Oximeter, Coviden) takibinde sağ kanaldaki değer %36 olarak okundu. Cerrahi ekip bilgilendirildi ve silikon karotis şantı kullanılarak operasyon sürdürüldü. Şant sonrası sağ kanaldaki satürasyon değeri %46’ya yükseldi. Sol taraf NIRS değerleri intraoperatif %65-55 arasında seyretti. Operasyon sonrası nörolojik sekeli bulunmayan hasta taburcu edildi. TARTIŞMA: KAE, Perioperatif inme ve ölüm oranı yaklaşık %3 dür. NIRS monitorizasyonu serebral bölgesel oksijen saturasyonu ölçümünü sağlayan, invaziv olmayan bir monitorizasyon yöntemidir. Serebral korteksde sunum ve tüketimden etkilenen oksijen saturasyonunun direkt ölçümünü sağlar. Bu bölgedeki oksijen saturasyonu hakkında bilgi sahibi olmak, potansiyel serebral iskemi için erken uyarı verir. Günümüzde, serebral monitorizasyon için mevcut pek çok seçenek içerisinde, NIRS monitorizasyonu, noninvaziv ve kolay uygulanabilir olması yanında, şant gerekliliğinin saptanması gibi intraoperatif sürecin yönetilmesinde önemli bilgiler sağlamaktadır. KEA cerrahisinde, vazgeçilmez bir monitorizasyon olarak yerini alacağını düşünmekteyiz.
|