Faktör XI Eksikliği Olan Koroner Arter Bypass Greft Operasyonu Geçirecek Hastada Perioperatif Anestezi Yönetimi
Mehmet Emin İnce, Gökhan Özkan, Nadide Örs, Vedat Yıldırım,
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji Ve Reanimasyon, Ankara
Faktör XI eksikliği, farklı kanama bulguları ile kendini gösteren nadir bir hastalıktır.FXI eksikliği bulunan hastalarda spontan kanamalar nadir olmakla beraber cerrahi müdahaleler ve travma sonrası önemli kanamalar görülebilir.Bu hastalarda yapılacak olan kardiyak cerrahi;sternotomi, ekstrakorporeal dolaşım, heparinizasyon, hipotermi ve kardiyoplejiye ihtiyaç duyulması nedeniyle hemostatik dengenin korunması açısından anestezisti önemli zorluklarla karşı karşıya getirir. Olgu 68 yaşında erkek hastanın diyabetes mellitus dışında tanı almış ek kronik hastalığı yoktu.Hikayesinden diş çekimi sonrası kanama süresinin uzun olduğu ancak tedavi için ek işlem yapılmadığı öğrenildi.Akut kolesistit nedeniyle ERCP planlanan hastanın işlem öncesi yapılan rutin koagülasyon testlerinde aPTT değeri 53,7 olarak ölçülmüş.Hastada FXI eksikliği olduğundan(FXI düzeyi %3,9) dolayı işleme bağlı oluşabilecek kanama riskini azaltmak amacıyla hastaya 4Ü taze donmuş plazma replase edilimiş;takiben göğüs ağrısı olan hastaya akut koroner sendrom tanısı ile anjiografi yapıldı ve elektif şartlarda kardiyopulmoner bypass operasyonuna karar verildi.Hastaya preoperatif dönemde alınan seri aPTT değerlerine göre toplamda 8Ü TDP replasmanı yapıldıktan sonra aPTT değeri 34,5 ile operasyona alındı.Hastaya ASA standartlarına uygun monitörizasyonuna ek olarak invazif basınç ve CVP monitörizasyonu yapıldı.Cilt kesisinden önce başlanan traneksamik asit infüzyonu operasyon süresince devam edildi.Pompa öncesi 155 saniye olan ACT değeri 20000Ü heparin sonrası 496 saniye olmasıyla hasta kalp-akciğer pompasına bağlandı.İntraoperatif dönemde araklı olarak aPTT değeri ölçüldü ve toplamda 6Ü TDP, 1Ü ES ve 1Ü havuzlanmış trombosit süspansiyonu verildi.76 dakikalık kros-klemp süresi ve 113 dakikalık pompa süresi sonunda 26000Ü protamin ile heparinin etkisi geri çevrildi.Postoperatif dönemde de aralıklı olarak aPTT takibi yapılan hasta aynı gün ekstübe edildi.Kanama, tromboz gibi bir sorunla karşılaşmadığımız hasta postoperatif 7. gününde taburcu edildi. Tartışma FXI eksikliği nadir görülen bir hastalık olmasına rağmen kanamaya yatkınlığı bulunan ve aPTT değerinde izole bir uzama bulunan hastalarda akılda bulundurulmalıdır.Bu hastalar için preoperatif hazırlıkların özenli yapılması, intraoperatif dönemde ve özellikle postoperatif ilk 24 saatte kanamanın yakından takibi yapılmalıdır.Bu hastaların yönetiminde multidispliner yaklaşımın, oluşabilecek komplikasyonları büyük ölçüde azaltacağını düşünüyoruz.
|