Streptozosin ile diyabet oluşturulan farelerde seryum oksitin alt ekstremite iskemi reperfüzyon hasarında karaciğer ve böbrek üzerine etkisi
Selin Erel, Miray Gözde Özdemir, Ayşegül Küçük, Badegül Sarıkaya, Şaban Cem Sezen, Muharrem Atlı, Ali Doğan Dursun, Ayşe Hande Arpacı, Yücel Polat, Abdullah Burak Balcı, Mustafa Arslan
Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Ankara
Giriş: İskemi reperfüzyon(İR) hasarı vasküler cerrahide sıkça karşılaşılan önemli bir sorundur. Alt ekstremitelerde gözlenen akut İR hasarı, özellikle aort cerrahisinde abdominal aortaya geçici kros-klemp uygulanmasında ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple alt ekstremite İR yapılan diyabetik farelerde seryum oksitin karaciğer ve böbrek üzerine etkilerini araştırmayı amaçladık (1,2).
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra; streptozosin (125 mg.kg-1) ile diyabet oluşturulan 24 farede diyabetin etkisi belirginleştikten sonra, randomize olarak 4 gruba ayrıldı. Diyabet kontrol (grup DK), diyabet seryum oksit (grup DSO), diyabet İR(grup DİR) ve diyabet İR-seryum oksit(grup DİR-SO). 6 fare kontrol grubu(grup K) olarak değerlendirildi. 72. saat kan şekeri 250 mg.dl-1 ve üzerinde saptananlar diyabetik olarak kabul edildi ve 4 hafta sonunda İR gruplarında infrarenal abdominal aorta, atravmatik mikrovasküler klemp konuldu. Yüz yirmi dakika sonra klemp kaldırıldı ve 120 dakika süreyle reperfüzyon sağlandı. Reperfüzyon dönemi bitiminde alınan karaciğer ve böbrek doku örneklerinde; biyokimyasal ve histopatolojik parametreleri değerlendirildi.
Bulgular: Böbrek dokusu histopatolojik olarak incelendiğinde; hidropik dejenerasyon, sinüzoidal dilatasyon, piknotik nükleus ve nekroz DİR grubunda anlamlı olarak yüksek bulundu. Ayrıca DİRSO grubunda ise DİR grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu (Tablo 1, Resim 1). Karaciğer dokusu histopatolojik olarak incelendiğinde; değerlendirilen tüm parametreler DİR grubunda anlamlı olarak yüksek bulundu. SO uygulanmasının ise DİR grubuna göre hasarlanmayı anlamlı olarak düşürdüğü bulundu (Tablo 2, Resim 2).
Tartışma ve Sonuç: Sonuçlarımız, seryum oksitin diyabetik farelerde İR'den kaynaklanan karaciğer ve böbrek hasarına karşı koruyucu etkileri olduğunu doğrulamaktadır. Seryum oksitin farklı İR sürelerini takiben çeşitli organlardaki hasar üzerindeki etkilerini değerlendirmek için yapılacak gelecekteki çalışmalar, seryum oksitin olası koruyucu etkilerinin ve İR hasarına bağlı doku hasarında altta yatan mekanizmaların anlaşılmasına yardımcı olabilir.
|