Deneysel İskemi-Reperfüzyon Modelinde Deksmedetomidin ve Levobupivakainin Etkisi
Halil İbrahim Turna, Sevgi Kesici, Sibel Oba, Ayşe Surhan Çınar, Kaan Karatepe, Kübra Bozali, Gülçin Kamalı, Eray Metin Güler, Nur Betül Sancak, Uğur Kesici
SBÜ Hamidiye Etfal EAH, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Giriş: Klinikte, iskemi/reperfüzyon (I/R) hasarı yaşamı tehdit eden vasküler bir kriz olup sıklıkla akut mezenterik iskemi, şok ve majör operasyonlardan sonra ortaya çıkmaktadır(1).Literatürdeki çeşitli çalışmalarda I/R hasarını önlemede değişik moleküllerin etkili olduğu bildirilmekle birlikte en etkili tedavisi hala bilinmemektedir(2-3).Deksmedetomidin güçlü ve seçici bir alfa-2 adrenoreseptör agonisti olup, perioperatif dönemde ve yoğun bakımda anestezik adjuvan olarak sıkça kullanılmaktadır(1,4).Lokal anestezik(LA) uygulaması, postoperatif analjezi amacıyla birçok cerrahi prosedürde yaygın olarak kullanılmaktadır.Bupivakain ve levobupivakain de bu amaçla sıklıkla kullanılan LA ajanlardandır(5-6). Deksmedetomidinin anti-inflamatuar etki mekanizması ile I/R hasarını önleyebileceği bilgisi dikkate alındığında, LA‘lerin de anti-inflamatuvar etkisi nedeniyle I/R hasarını azaltabileceği öngörülmektedir.Literatürde I/R hasarında levobupivakainin intraperitoneal uygulanması ile ilgili çalışmaya rastlanmamıştır.Bu çalışmanın primer amacı; dekmedetomidin ve levobupivakainin deneysel I/R hasarında erken dönemde oksidatif stres parametreleri üzerine olan etkisinin karşılaştırmalı olarak ortaya konulmasıdır.Sekonder amacı ise; organ fonksiyonlarını gösteren biyokimyasal parametreler, iskemi markerları ve organlar üzerindeki histopatolojik değişikliklerin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, etik-kurul-onayı alınarak, 32adet Spraque cinsi erkek sıçan üzerinde yapıldı.Her grupta 8sıçan olacak şekilde 3gruba ayrıldı. Grup C(Kontrol)(n=8):1mL intraperitoneal izotonik+Laparatomi+intraperitoneal 2mL izotonik+İskemi reperfüzyon. Grup D(Deksmedetomidin)(n=8):100µg/kg/1mL intraperitoneal deksmedetomidin+Laparatomi+intraperitoneal 2mL izotonik+İskemi reperfüzyon. Grup L(Levobupivakain)(n=8):1mL intraperitoneal izotonik+Laparatomi+intraperitoneal levobupivakain(2,5mg/kg/2mL)+İskemi reperfüzyon. Group DL(Dexmedetomidin+Levobupivacaine)(n=8):100µg/kg/1mL intraperitoneal deksmedetomidin+Laparatomi+intraperitoneal levobupivakain(2,5 mg/kg/2mL)+İskemi reperfüzyon. Laparatomi ile superior mezenterik arterler klemple kapatılarak 60dakika boyunca iskemi oluşturuldu.60dakika sonunda 1saat süre reperfüzyon sağlandı.AST-ALT-BUN-kreatinin-serum Total Antioxidant Status(TAS) ve Total Oxidant Status (TOS)-OSI-MDA ve IMA ölçüldü. Karaciğer-akciğer-kalp ve beyin dokuları histopatolojik olarak incelendi.
Bulgular: Grup D ortalama kan TAS düzeyleri Grup C ve Grup L’ye göre istatiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek tespit edildi(sırasıyla; p=0.037,p=0.048).Grup DL OSI değeri Grup C’ye göre yüksek tespit edildi(p=0.010).
Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda, dekmedetomidin ve levobupivakainin istatiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte oksidatif stres parametrelerini olumlu etkilediği, dekmedetomidin ve levobupivakain kombinasyonunun ise oksidatif stres parametrelerini istatiksel olarak anlamlı düzeyde olumlu etkilediği tespit edildi.Bunedenle I/R hasarına yol açabilecek durumlarda dekmedetomidin ve levobupivakainin kombine kullanılmasının oksidatif stresin azaltılması ve I/R hasarını önlemede daha etkili olabileceği sonucuna varıldı.
|